Témoignages - Journal fondé le 5 mai 1944
par le Dr Raymond Vergès

Cliquez et soutenez la candidature des Chagossiens au Prix Nobel de la Paix

Lakey lo sit > Chroniques > Oté

Akoz pa in nouvèl jénès pou l’agrikiltir rényoné ?

mardi 12 out 2014, sanm Justin

Samdi, dann l’asanblé nout ban militan na in kmarad plantèr la pran la parol pou dir si i trouv pa in bon solisyon pou nout kann, nou lé frite. D’apré sak li di l’agrikiltir La Rényon lé otonom pou katrovin pour san pou tout bann produi fré. Donk, pou li na pi la plas pou d’ot prodiktèr, parlpi si bann plantèr kane i mèt a plant légime, sansa fé l’élvaj, sansa ankor fé fouraj pou z’animo... tout i mor. Donk, pou li, na poin d’ot solisyon ké sak bann plantèr i domann, donk gouvèrnman i doi péyé pou la kann i disparèt pa an dé mil disète.

Dann son kozman nana in bon épi in mové nouvèl. Lo bon sé ké bann z’agrikiltèr rényoné lé kapab produi bann produi fré nou la bézoin an sifizans. Lo mové sé k’avèk sak l’Erop la désidé, avèk gouvèrnman fransé an konplis, késtyonn kota, épi késtyonn pri garanti, na pi kann a partir dé mil disète si gouvèrnman i soutien pa la prodiksyon. Pou li, lé pa késtyon bann plantèr i lans azot, konm na in bon pé d’tan dann bann kiltir la fine manké : lé vré in tan la di anou plant lo té, plant pirèt, plant tout sort kalité plantaj é sé nou k’té planté boudikont. Pars bann z’afèr-la la pa bien marshé.La di anou osi ésport zanana, ésport létshi mé la pa tro bien réisi. Nou la fé ziska tomat arbis mé san trap in bon rézilta.

Apré son kozman mi doi dir, moin la poz amoin bonpé késtyon dann mon tèt. Mi di pa ziska zordi li na tor. Lé vré nout gouvèrnman i pé pa larg anou konnm in bann malprop é kondane tout nout agrikiltir pars sé sak v’arivé si lé shoz i spas konm ni pé an avoir la krintiv k’i spas. Mé si ni prépar anou bien avèk in tan sifizan, mi pans kann na ankor son bo tan isi La Rényon konm moin la di pa solman pou lo sik mé konm matyèr promyèr pou lans nout révolisyon indistriyèl lo sistèm kolonyal la anbar anou shomin. Anplis ké sa nana d’ot kiltir ni nyabou fé é avèk in bon rézilta : moin la fine anparl lo té, i pé osi anparl pirèt,épi lo ri- sa nout manjaye lo pli prinsipal ! L’orj é d’ot kiltir ankor, mé pa an foufou, an bazan dsi la kalité, dsi l’organizasion..

Si lé shoz i spass konm k’i fo, si la roshèrch i akonpagn bien bann plantèr, si ni baz dsi la kalité konm pou lo kafé bourbon pointi... Akoz l’agrikiltir rényoné i artrouvré pa in nouvèl jénès ?

Justin


Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?

signaler contenu

Bann modékri andann forom


Facebook Twitter Linkedin Google plus