Témoignages - Journal fondé le 5 mai 1944
par le Dr Raymond Vergès

Cliquez et soutenez la candidature des Chagossiens au Prix Nobel de la Paix

Lakey lo sit > Chroniques > Oté

Kosa ni fé kansréti pou prévoir in pé ? Nou lé la, ni aspèr

vandrodi 8 séptanm 2017, sanm Roger Orlu

L’éshofman klimatik ? Li lé la é mèm si i nyabou blok ali dann in limitasyon dé dégré, ni pé pa fé arien pou anpèsh in n’afèr konmsa arivé. Pou in bon rézon : la kours pou bann gran kapitalis pou ramass l’arzan. Oplis i sava, oplis bann demoun kanifyé i dmann azot si l’éshofman klimatik i pé z’ète résponsab bann gran siklone konm sèk l’apré fé déga dann bann z’antiy. I paré bann éspésyalis klima lé pa tout dakor : in pé i di bann siklone sar pli rar, mé sar pli for. Pou d‘ot nora plis siklone é siklone pli for.

In pé i di sak i mank sé in modèl matématik pou prévoir lo fénomène, son fors, son shomin épi lo bann z’informasyon la ramasé dopi karant z’ané lé pa sifizan.

Zot la vi dann télé, lo van la souf 280 km/h dsi l’il sin-Martin é dsi Sin-Bartélémy. Dann bann ti péi-la tout sak té i pé kasé la kasé. La kass vèr é sèk ! La vir lo po jak bann bato, bann loto, la kaz demoun li ! Konbien mor la fé, I koné pa ankor ziska zordi... Ni koné près pa granshoz dsi siklone 48, lo pli for siklone la pass dsi La Rényon mé si zot i souvien bien dann siklone Feringa lo van la souf ziska 260 kilomète a l’èr dsi lo Maïdo.

Sak lé sir sé ké lé riskab an avoir bann siklone avèk in van 300 km a l’èr. Lé vré nou la poin siklone tou lé z’an-i paré nou lé si tèlman pti lo météor i oi pa nou. Mé v’ariv in zour li va oir anou é so zour-la, nou sar paré pou anpar ali ? Mi oi pa in n’afèr konmsa inkyète ni la popilasyon, ni lo bann z’otorité.

Dovan in n’afèr k’i pé ariv anou domin, kosa ni fé ? Nou lé la, ni aspèr. Gouvèrné sé prévoir mé kisa k’i prévoi dann l’éta bato fou nout péi lé fine randi.

Nb Sak lé sir sé ka nou bézoin la loi é nou la bézoin in l’asanblé pou aplik lo loi. An atandan l’amannman Virapoullé lé touzour la é avèksa nou na la min anmaré dann nout do.


Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?

signaler contenu


Facebook Twitter Linkedin Google plus