Témoignages - Journal fondé le 5 mai 1944
par le Dr Raymond Vergès

Cliquez et soutenez la candidature des Chagossiens au Prix Nobel de la Paix

Accueil > Chroniques > Oté

Nout listoir pou ésplik nout mal-dévlopman, épi pou ède anou tras siyon nout dévlopman

lundi 25 juillet 2011, par Justin

Moin la di épi mi pans séryé, toute péi nana lo droi dévlopé… in bon dévlopman imin bazé déssi in bon dévlopman nout lékonomi. Moin la di sa, pars souvan-défoi mi antann di dann radio, sansa mi lir dann zournal tèl péi, tèl pèp, tèl réjyon i mérite pa d’ète dévlopé. Biensir, lo moun i di sa, zot i pans zot lé sipèryèr lé zot. L’èr-la lé zot i koné pa fé sak i fo pou amélyor lé shoz dann zot péi. I fo dir ossi, la plipar d’tan lo bon kozèr la pa fé, kansréti, in l’éfor pou konprann la sityasion.

Madégaskar, zordi, ofisyèlman, sé in péi bokou pov. Kissa l’otèr ? Lo konésèr i ardrèss son zabo épi i di, bann Malgash lé parèss, sansa son bann dirizan la touzour été inkonpétan. Kan ou i di sa, sé konm si ou la pa di arien, pars in réalité, i fo konète ali pou vréman épi bien mazine in sityasion konm rézilta Listoir lo péi. Si, parégzanp, mi di Madégaskar noré pa été konmsa si bann kolonyalis fransé l’avé pa kass son dévlopman an plin vol dann tan la reine Ranavalona, dèrnyèr reine Madégaskar... Noré bonpé z’afèr pou dir, mé shakinn i pé fé son rézon par internet ou sinonsa dann liv, épi an rogardan bien la télé. Bien ! Donk bien konm k’i fo... I vé pa dir alanvèr, an suivan toute mové l’idé nana dann la tète demoun.
Mi pans sa in métode lé bien valab pou toute péi, toute pèp, toute réjyon. Sa lé valab ossi pou La Rényon, si ni vé fouy in pé dan kèr son Listoir. Dakor, mé pétète sré pli valab konète aèl in pé myé pou komansé. Mèm, momandoné, té konm in krime dé lèz-mazésté. La Frans ké di solman lo mo Listoir pou La Rényon, pars dann tan té i di, sak i kont sé Listoir la Frans. Nout Listoir ? La di la fé, mi di azot ! Nout kiltir ? Folklore mi di azot ! Nout politik, folklor ankor sirtou la frode dann zéléksyon.

Sanm pou moin, nout Listoir i pé sirman done anou lo rézon nout mal dévlopman. I pé galman ède anou tras nout siyon pou gingn kol shomin nout dévlopman.

Justin

NB :
séon (ou bien siyon) sansa rigol : in lalignman an kré pou fouy la foss pou plante kann anndan. Zordi i plante pi konmsa.


Un message, un commentaire ?

signaler contenu


Facebook Twitter Linkedin Google plus