L’avé inn foi, pou innn bone foi, dan la vil de foi, méssyé lo foi la manz son foi èk in grinn sèl !
Dë mo d’rézimé :
L’androi la mèl la tonbé, in pyé sitrouy la mète a poussé. Li la donn son frui épi son frui la mète a grossi vitman. Baba, parl pa ! Tizan la kass inn, mé ti pé l’anboulkidi li la gingné ! In pé plis té i kraz ali, té i roul déssi li, té i dispèrs ali an morso, pétète an piré ! Li la nyabou éskivé, li la fointé, é lo sitrouy la pète an flèr dann bassinn’lo. Li lé sové ! Mé ala k’dann lo, in (...)
Lakey lo sit > Culture > Ki kré Kraké, Sat i kré fé pété
Ki kré Kraké, Sat i kré fé pété
-
Douzyèm morso : Poisson, lo sor la monte déssi !
21 novanm 2009 -
Onzyèm morso : sitrouy, lo sor lé dsi
14 novembre 2009Dë mo d’rézimé : Nou la fine oir dis morso, zordi onzyèm i atann anou. Donkalor, Tizan la fé son panyé mazik. In panyé nana in fors inkroiyab, té kapab ral anlèr dann syèl in moun, pétète dé... Touléka, Tizan avèk in mèl an pyèr, sa oui ! Kan lo marmay l’ariv an-o la-ba mèm, li la palank lo mèl, la tonm an ba la-ba déssi la tète Grandyab. La fé paf épi la fons Grandyab dan la tèr. Aprésa, Tizan la désann, li la poz kosté la mèl, pou li oir si lo dyab lété mor pou vréman.
Kan lo marmay la pozé, li la romark in (...) -
’Bla BLA BLA’ installation Hélène Coré-Sophy Rotbard
7 novembre 2009Les " blabla" des dirigeants de ce monde ne changent rien ; la planète est en danger. Il faut changer nos habitudes, le pourrons-nous ? Les Blabla incarnés dans les glaçons bleus ont fondu sur le voile blanc cachant le corps de l’artiste à 42° dans la " Shapel boutey". La progression de la fonte a été filmée en 1h48 mn dans une chaleur intense pour l’une et dans le froid pour l’autre... Ce laps de temps a semblé très long alors qu’à l’échelle du monde, c’est très court. Le visiteur est invité à (...)
-
L’avé inn foi, dan la vil de foi, méssyé le foi, la manz son foi, èk in grinn sèl !
7 novanm 2009Dë mo d’ rézimé : nou la fine oir nèf morso, zordi dizyèm. Momon Tizan, mi pans zot i ansouvyin, la fé in trikmardaz avèk Grandyab. El na lo droi pran sak èl i vé dann zardin lo bébète mé an éshanz èl i donn son pti garson lo dyab pou manzé. L’èr l’arivé pou Grandyab manz Tizan, mé sète-la i lèss pa li fèr, li invante in tik-tak... plito son bann z’ansète i, donn ali in tik-tak pou li nyabou shapé. Sé lo zistoir d’panyé mazik nou l’apré rakonté... Fini lo panyé, i fo fé l’éséyaz. Tizan i sèy, lo panyé i nyabou mont (...)
-
L’avé inn foi, pou inn bone foi, dan la vil dé foi, méssyé lo foi, la manz son foi, èk in grinn-sèl
Dë mo pou rézimé :
31 octob 2009Grandyab èk momon Tizan la sign in spès kontra la mok. Lo madam i pran toute sak èl i vé dann zardin lo dyab é kan son marmay lé éné, lo monstr i pran pou li manzé. Tizan la v’nyabou shape avèk son déstin ziska in zour lo dyab la karsèr ali, la mète ali dann in kaj... Lo zour l’arivé pou manz ali... Mé, oila, bann vyé z’ansète lo pti marmay la donn ali in tik-tak pou li shapé. Zistoir panyé mazik i komans konm sa.
Névyèm morso : Ti panyé monté !
Donkalor, Tizan la guide Grandyab pou fé lo panyé, avèk (...) -
Uityèm morso : lo sogré d’Tizan, lo panyé mazik !
24 octob 2009L’avé in foi, pou inn bone foi, dan la vil de foi, méssyé lo foi la manz son foi èk in grinn sèl !
Dé mo pou rézimé : Tizan lé dann malizé. Grandyab la karsèr ali, la mète ali dann in gran kaj épi la byin fé konprann ali kossa i sar ariv ali. Solman, konm lo pti marmay lé pa tro gra, lo bébète la déside donn ali gro manzé, pou fé pous in bonpé la shèr déssi son bann zoss. Pars sa mèm lo gou lo dyab. Tizan lé malis, li la déside manz zis sak i fo pou pa mor, mé galman pou pa nir gra... Grandyab i anpé pi avèk (...) -
Sétyèm morso : lé gra, lé fine gra, la pankor gra !
17 octobre 2009, par Georges GauvinDé mo d’rézimé pou komansé : Mi koné pa si zot la fine antann kozman-la, sak i di : ’Tro konfyans i tyé prékossyon !’. Sa lé byin vré ! Pars, toultan k’Tizan té i méfyé, Grandyab la pa gingn souk ali. Kan li la vni tro fyèr, kan li la prann konfyans dan li, li la fé karsèr ali. Donk lé ga, porte antansyon, pangar malèr lé riskab ariv pli vite ké zot i kroi… I di pa : ’lo bonèr i avans an sharète, é lo malèr i pran l’oto !’. Ala Tizan lé pri dan la kol jak, ala li lé fèrmé dann in kaj konm in pé i fèrm zoizo d’dan, (...)
-
Sinkyèm morso : Tizan langouti rouz
3 octob 2009Lavé inn foi, dan la vil de foi, méssyé lo foi la manz son foi èk in grinn sè l !
Zot i ansouvyin, dann katriyèm morso, Grandyab la vni souk Tizan pou li manzé, mé lo pti marmay la vni a bou shapé. Koman li la fé ? Li la transform an ra épi li la vni manzé. Kan Grandyab avèk momon Tizan té i atann oir in pti garson arivé, zot la vi in ra... Grandyab lété bandé an trann-sis, li la dmann momon Tizan si i pran ali pou in manzèr d’ra épi li la foute lo kan... Mé li la promète li va artourné. Lo tan la passé (...) -
L’avé inn foi, dan la vil de foi, méssyé lo foi, la manz son foi èk in grinn-sèl
26 septembre 2009Zot i souvyin, momon Tizan, kan èl l’été an voi d’famiy, la parti rode de myèl épi frui dann in zardn éstraordinèr. Par l’fète, zardin-la lété zardin Grandyab. Donkalor, èl té konm oblizé aksèpt in drol propozisyon : manz toute bann frui èl té i vé, boir toute lo myèl ziska an avoir son kontantman, mé done son zanfan kan li va énète. Byinsir, momon Tizan la pa réspèk son promès-forsé, mé in zour lo dyab la pèrde pasyans, li la parti rode momon tizan pou réklame son kado. L’èr-la lo marmaye la fine ariv in bon (...)
-
Lavé inn foi, dan la vil dé foi, méssyé lo foi la manz son foi èk in grinn sèl
19 séptanm 2009Zot i ansouvyin koman Grandyab la bosh momon Tizan dann son zardin éstraordinèr kant èl la parti rode son famé lo la poin lo gou gronouy é profite l’okazyon pou trap inn-dé frui éstraordinèr. Zot i ansouvyin galman kèl kontra Grandyab la obliz lo madam pou aksépté : lo myèl son rivyèr avèk lo bann frui an éshanz lo zanfan va énète, pou Grandyab manzé.
Kriké ! Kraké ! Momon Tizan i kontinyé frékante zardin Grandyab !
Mi koné pa kossa zot nora fé la plas momon Tizan kant Grandyab la fé aèl son propozisyon. Mi (...) -
Dézyinm morso : Grandyab la kapaye momon Tizan !
12 séptanm 2009L’avé inn foi, pou inn bone foi, dan la vil de foi, méssyé lo foi la manz son foi èk in grinn sèl
Somènn dèrnyèr, nou la vi momon Tizan i domann tout fors son mari pou alé rode pou èl dolo la poin lo gou gronouy. Vi k’èl lé an voi d’famiy, papa Tizan i fé toute sak li gingn ou done aèl satisfaksyon… malérèzman, san rézilta. Boudikonte, momon Tizan i sava rode son n’afèr par èl-mèm. Èl i fini par trouv in zardin éstraordinèr avèk dolo domyèl épi tout sort kalité bon frui ni koné mèm pa. Son mari i pans nana in (...) -
Zistoir Tizan-Grandyab
5 séptanm 2009, sanm Georges GauvinLavé inn foi, pou inn bone foi, dan la vil de foi, méssyé lo foi, la manz son foi èk in grinn sè l !
Pou komansé
Dalone, dalon, mi pans pa si anparmi bann zistoir La Rényon nana inn lé pli koni ké zistoir Tizan. Mèm sak i koné pa bann zistoir tizan, i koné lo pèrsonaz é sa i fé parti nout patrimoine. Parmi sak i koné bann zistoir-la, nana in pé i koné in bon pé z’avantir, nana i koné solman inn-dé. Arzoute èk sa, lé pa rar in mèm zistoir lé pa parèy dann la mémoir in rakontèr zistoir ké dann sète in n’ote (...) -
Laramé, zanfan Bondyé !
29 out 2009, sanm Georges GauvinDalone, dalon, zordi mi ékri dèrnyé boute zistoir Laramé. Moin lé sir, dann zistoir-la, nana in bonpé konpartiman moin la soté pars la mémoir sé la mémoir, in pé lé long, in pé lé kourt. Donk, moin lé sir, par issi, par la-ba, nana sirman demoun i an souvyin sak moin la oubliyé. Alors, si zot i gingn in pti tan, anvoy sa zournal "Témoignages" pou pibliyé : sa nout patrimoine sa, lé ga ! Si mi tronp pa, sa in patrimoine i sort l’Erop, pétète mèm i sort la Frans, mé Laramé, la-ba i ékri konmsa : "La Ramée". (...)
-
Troizyèm karo-dizyinm morso : Laramé, kondané a-mor.
22 out 2009Zot i ansouvyin kan Laramé la fé danss lo prètr dann in karo zépine. Zot i rapèl koman la déshire la rob lo boug épi koman la mète ali an sang ? Lo prètr la porte plinte épi in zour, lo prosé la passé. Bann ziz la kondane Laramé a-mor… Dann tan-la, la zistis té i grate pa lo popyère. Vite fé, byin fé, èl té i kondane aou, èl té i rétrési aou. Té i koup oute kolé, matlo, é pa pou fé sanblan. Donk Laramé kondané a mor, l’èr pou koup son kou l’arivé.
Lavé inn foi pou inn bone foi, dan la vil de foi, méssyé lo foi, la (...) -
Troizyèm karo-névyème morso : Èk Laramé, Grandyab la gouté !
14 out 2009Zot i an souvyin malis Laramé la fé lo prètr : la fé danss lo boug dann zépine avèk la mizik vyolon mazik. Byinsir, li la pa fé sa par movèzté, aryink pou fars in pé. Konm d’abitid nout dalon té i mazine pa déga li té sava fé. Kan li la rann ali kont par li-mèm, kan li la vi lo prètr an san épi lo rob an langouti, li la préfèr fané pou pa gingn dézagréman…
Lavé inn foi, pou inn bone foi, méssyé lo foi, la manz son foi èk in grinn sèl.
Li lé rapide pou obliyé, son romor la pa byin for. Li la déside rant dann in (...) -
Troizyèm karo : uityèm morso
8 août 2009Laramé lé malis !
Zot i souvyin, Bondyé l’avé fé kado Laramé in fizi mazik, in bèrtèl mazik, in vyolon mazik galman. Si fizi i pète, zoizo i tonm san k’lo plon i toush ali, sifi k’li antann lo kou d’fizi. Si na in bon pé zibyé, la pa bézoin armassé, in sinp parol konm par ébzanp « mi vé zibyé-la dann mon bèrtèl » é lo zibyé lé dann bèrtèl, byin rokouvèr avèk lo kouvèrtir bèrtèl, si i fo anmaré, li lé anmaré. Tan k’a lo vyolon, si lo boug la jouzé, toute lo moun i mète a dansé. Laramé lé kontan vèy pa ! Li arpran son (...) -
Laramé, zanfan Bondyé : Troizyèm karo, sétyème morso : troi kado bondyé la fé Laramé !
1 out 2009Bondyé lé trakassé par rapor Laramé i fé aryink la kouyonade : an troi foi, li la sèy fé mirak, konmsi li té i pran ali pou Bondyé an pèrsone. Rozman, gramoun dann syèl i avèy byin déssi son dalon, pars in pé plis, demoun té fine fé sote son kolé kou d’gran kouto. Bondyé la diskite ansanm Laramé, la byin ésèy fé konprann ali : « Shak kréatir i doi réspèk son plas, tyinbo son rol, é sirtou pa pran ali déssi la otèr, pran ali plis ké li lé ». Solman, li an apèrsoi son dalon i fé pa par éksopré, mé konmsi li pran sa pou (...)
-
Zistoir kréol rényoné :
25 zwiyé 2009Laramé, zanfan Bondyé
(Dézyèm karo : sizyème morso)
Mèm si Bondyé la di ali, i fo pa li sèy fé mirak, Laramé la fine fé dé tantativ, la mank malpassé : in pé pliss, li gingn la mor... Moin lé pa sir li lé vréman guéri. Moin lé pa sir li sèy ar pa fé mirak in troizyèm kou. Alon suiv ali, é nou va rann anou kont par nou-mèm.
Troizyèm tantativ mirak pou Laramé
L’avé in foi, dan la vil dé foi, méssyé lo foi, la manz son foi, ék in grinn-sèl !
Laramé, i marsh, i marsh, i marsh mèm. Zour apré zour, nuite apré nuite, (...) -
L’avé inn foi dan la vil de foi, méssyé lo foi la manz son foi avèk in grinn-sèl !
18 zwiyé 2009V - Laramé, dézyèm tantativ mirak
Zot i souvyin, par troi foi, Bondyé l’a di Laramé sèy pa fé konm li. L’ote l’a promète li fèr ar pa, mé sinploman kan lokazyon la prézanté, li la pa mank déréspèk son promèss. In pé plis l’afèr té i mal-tourn, mé Bondyé la sokour ali. Nou la vi sa dann katriyèm morso. Zordi sinkyèm morso : sé pa si Laramé i sa pa trok parol ankor in kou ?
Kriké Méssyé ! kraké Madanm ! Dézyèm tantativ mirak ?
Laramé i kol shomin : li marsh, li marsh, li marsh mèm. Péi an péi, li fish, li fish, li (...) -
Café coulé quit pa venté
18 juillet 2009Kosa nadpli meillèr boire in pti tasse café, ente bon zami, l’apré-midi portézé kont l’ardèr dossou tonèl rézin ? « Marmail saufe in pé café : Tantine Améli l’arrivé ». La, té y assiz épi té y casse la blag… Traca té y fane. Ti Toto té y assiz quat pat, la bous ouvert en attendant Gro-mère y done la fon d’tasse ek lo pti trépé d’sic kir ès, sansa y passe lo doi dan lo fon épi y done Ti Toto pou sicé. Sa lété bon !
Café coulé lavé touzour, dan in case lontan. Sa lété considéré kom in pé d’riz sinonsa kom in pé cari. (...)