
Poinn dévlopman konsékan pou nou péi l’outre-mèr .
18 juillet, parMézami, mi koné pa zot, koman zot i réazi ané apré ané kan in nouvèl ané i ranplass l’ansyène. Mi koné pa si zot lé sansoussi kan in n’ané i fini (…)
Bayalina, par Axel Gauvin… in roman dann la lang kréol rényoné, an fèyton dann Témoignages -82-
11 zwiyé 2024, sanm
Modi kantine d’in modi lékol ! E kamèm ça, mwin l’arvni ! Pou fèr koça ? Pou fatigue mon tanpéraman sanm troi goulipia gran guèl, sanm in tonbe-kriz mavouz, sanm in mti mâle la lang lé pointi konm sèrpan… Epila l’ot là, l’ot ankor, va arive d’in néstan, va pète à rire parèy… parèy … Ah ! mi vé pi anmar mon kèr sanm cèt-là ! Mi vé pi !
Ari la-tire in piton dan son pla d’ manjé ! De-riz bité ! Morso la viande en tralé ! La sosse ? Dekoi pou noiye in kabo d’ fon vivan ! Mon part en antié lé dann son zassiète ! Mwin noré lo droi nérve in kou : mon manzé lé pa la komine ! I pèye p’amwin pou angrèsse lo frèr "Grizète-la-bronze-dessou-moustikèr" ?
Soman, kèl nérvé mi pé nérvé kontr’ Ari-là ! Ankor si li té i ressanble inpé son sœr ! Soman, apark lo kodêne son figuir, li na poin rien pou arsanble aèl. Touléka lé pa son gro kabèsse (1) tro lour pou son kolé tro fin, lé pa son pié noundi (2), lé pa son léspri tro kourte…
Mwin na poin la kolèr kontr’ Ari. Mwin la poin la pitié nonpli ! Mwin lé zalou d’li, Zalou ! Mwin sré anvi ète Ari. Mwin sré anvi d’ tape dan mon manzé, kiyèr vayan, kèr klér, boush kontan. Mi mazine :
– Manze té Ari ! Manze out manzé ! Mi éspère pou aou, zamé ou i tonbe arpa dann matrape (3) bann fiy !
Zisteman azot-là i arive. Mi bèsse la tête. Mi argarde mon zassiète vide, vide konm mon kér.
– Baya ! Té Baya !
Ari lé pou kriye amwin ! Kèl krié ! In pti louète-la-onte, in sékré-anmaré ! Dawoir lo zafèr lé séryé, inn fois li la-ziska anvale son boussé manzé avan. Mi sent li alonze in nafèr pou mwin par dsou la tab :
– Mwin la-oubli done aou ça, iér.
Ça, st’in mti zanvlope la-fabrik ansanm papié kadriyé. In zanvlope krazé, gomé la poussiér…
In lète ! El i ékrire amwin lète ! Ah Lina !
E koçak mi oi dessi lo kolaz èl la kole sirman sanm deux grin de-riz ?
F. P. M. B.
"Fermé Par Mille Baisers" ! Pardon Lina ! Pardon ! Pardone amwin !
Békali k’ mi yème aou !
Mon lète, mi sèrre ça à la voltiz dan mon shemiz. Mé soman, Bondié fé k’ lo temps i koule vitman pou mwin gaingne lire mon lète, mon tou-sèl, déyèr pié mang par dann fon la kour lékol !
Axel Gauvin
(1) Kabèsse, kabèsh : la tête.
(2) infirme.
(3) pièj
Mézami, mi koné pa zot, koman zot i réazi ané apré ané kan in nouvèl ané i ranplass l’ansyène. Mi koné pa si zot lé sansoussi kan in n’ané i fini (…)
C’est une avancée majeure aujourd’hui pour les Dionysien·ne·s touchés de plein fouet par le cyclone Garance : l’État vient d’ajouter (…)
Macron et son gouvernement cherchent à économiser 43,8 milliards pour soi-disant enrayer l’endettement de l’État.
Mézami zot i koné piman ? Sa lé for mé manz ali la pa toute. Wa gingn in bon poikman d’boush mé sa i arète pa la. Pars aprésa néna ankor lé fré (…)
Le projet de parc éolien en mer au large de La Réunion a été évoqué à plusieurs reprises ces dernières années. Des études et étapes ont déjà été (…)
L’armée française a officiellement restitué le 17 juillet ses deux dernières installations militaires au Sénégal, mettant fin à sa présence (…)
Quelques jours avant la tenue du CIOM à Paris, à Saint-Benoît, une centaine d’acteurs politiques (PS-EELV-PCR-Banian-Ansanm-Place Publique), (…)
Le Comité du patrimoine mondial de l’UNESCO, réuni à Paris, a décidé de retirer trois biens situés à Madagascar, en Égypte et en Libye de la Liste (…)
La réunion du Comité interministériel des Outre-mer (CIOM) organisée le 10 juillet par le gouvernement à Paris, sans la présence des élus locaux, (…)
Le Comité de suivi des retraites a indiqué dans son avis que "le niveau de vie des retraités est élevé en comparaison européenne et [que] (…)
Madanm Biganbé l’apo fé kui manzé ; misié Biganbé l’apo as manzé-koson. An-minm-tan, tou lé dé i diskit ansanm : « Marsel1 ! Zot i sa fer l’ (…)
Mézami souvan dé foi, pou sète istoir d’maryaz, lantouraz famiye i fé lanmanshman é si lo zanfan , karaktèr lé fèb,ala ké li lé anbarké dann in (…)