
Comité de pilotage pour un espace agricole régional regroupant les Comores, La Réunion, Madagascar, Maurice et les Seychelles
30 avril, parConcrétiser l’Appel d’Antananarivo pour la sécurité et la souveraineté alimentaires de la COI
Bayalina, par Axel Gauvin… in roman dann la lang kréol rényoné, an fèyton dann Témoignages -14-
3 févrié 2024, sanm
Dan nout kantine, promié zafèr : 30 tab lékol ! Lœ pov tab lékol ! I brann konm la kë lœ shien ! Poitan, lœ boi lé pa pouri, lé pa karyaté nonpli. Mé soman, aforstan d’rale tab-là issi, ral ça laba, shanz ça lékol — lékol plizanpli gafourn — lœ ténon la-fine par izé, lœ mortèz la-délashé. Epi lœ plato ! Lœ pov plato ! Lé raviné par lœ nom fouyé partou, kissoi sanm kanif, kissoi — pliparditan — sanm in zékli lœ rosh, sinon ossi sanm in morso lœ zassiète n’i zoué dan la kour ansanm. Plato-là lé en osse, bèsse, kabosse, bafon. Dessi la osse : la sosse kari (ékri dessi tab-là, apré ou !). Dann bafon : grin dœriz — grin dœriz sèk, rakokiyié, en zibou konm pti kanar la-pérde la bann…
Toute fiy lékol-dé-fiy i manze dessi bann tab-là mèm. 2 par 2. Soman plato la tab-là lé si tèlman en pante, lé si tèlman gomé sanm la sosse kari, la tab i brann si tan tèlman, ke lœ bann zassiète i rofiz kale ladsi. I rode rienk manièr pou vole shemin. Bann fiy lé oblizé avèy ça konm delé dessi d’fé. Si zot la-bate in zié, zassiète i glisse, i galope dan la pante, lœ manzé i kapote, la robe lé ranpli sanm lœ riz, lœ kari ! Là, saspé lœ manmzèl va pète à rire, saspé èl va largue inn bordé d’ zirman — la boush bann fiy-là, lé pa si tèlman prope ke demoun i kroi, oui ! Saspé ossi (enkak son manman lé fatigué aforstan d’savoné, brossé, froté, tié son kadav pou lave linz ; enkak lœ plüs pti tash i fé lèv lœ nèr son manman), saspé la fiy va pète in pléré, va largue toute larme son kor, va modi la kantine, lœ papa la kantine, va modi ziska lœ plus vié zansète kantine-là… Mé soman, pléré-li, rire-li, kontan, pa kontan, èl sar bien oblizé sekouye son rob pou fé artonbe lœ manzé dan son zassiète, èl va rakl’ sanm la min (anpar zassiète ankor) son dœ-riz sossé dessi la tab, èl va artonbe assiz devan lœ manzé ramassé, va arkomanse manze ça mèm mèm.
Anou, garson, n’i manze dessi 3 tab tréto k’i apiye lœ plato deboute dessi lœ mür kank i fé lékol dan la kantine. Na poin lœ verre pou boire deleau. La-poin lœ bro nonpli. Kank ou na soif, i fo ou i sorte déor pou alé tête lœ kanal k’i koule à-suive — na poin robiné ! — dann in gran baïy en fer. Gran baïy-là lé toultan plin, deleau i koule atèr dann in mti karo sonz (in karo sonz en plin dann milié la kour in lékol ! Sépa si bon sonz ? Sança sonz-la-gratèl ?)
Axel Gauvin
Concrétiser l’Appel d’Antananarivo pour la sécurité et la souveraineté alimentaires de la COI
Tikok la trouv in nouvo zé. Rékréasion li zoué èk son dalon Tikarl : « Kalkil in sif, Tikarl ! Dopi inn ziska 1000 ! – Nèf ! Tikarl i di. – Di (…)
Le vaccin Ixchiq du laboratoire franco-autrichien Valneva disposait « de toutes les autorisations de mise sur le marché et des avis scientifiques (…)
La baisse des prix des carburants se confirme en ce mois de mai, influencée par un dollar affaibli et l’anticipation des marchés pétroliers et une (…)
Wala in kozman mi koné dopi lontan é mi arète pa poz amwin késtyon dsi sète afèr-la. Dabor si bondyé i pini pa galé mi panss sa i vé dir li (…)
Cela fait, déjà plusieurs mois maintenant, que la direction impose une restriction budgétaire aux Postier.es qui font toute la richesse de La (…)
À l’occasion du 5e Sommet des Chefs d’État et de Gouvernement de la Commission de l’Océan Indien (COI), tenu à Antananarivo (Madagascar), Son (…)
À compter du 17 mai, journée internationale de lutte contre l’homophobie, la transphobie et la biphobie (IDAHOT), de nombreux événements LGBTQIA+ (…)
Le président français Emmanuel Macron a demandé le 24 avril "l’intégration" du département français de Mayotte à la Commission de l’océan Indien (…)
À la suite de la journée de mobilisation du 22 avril menée dans toutes les antennes des Missions Locales de La Réunion, les Présidents des quatre (…)
Yannick Neuder, ministre de la Santé, en visite à La Réunion, s’est rendu au CHU Sud à Saint-Pierre, où l’épidémie de chikungunya était au cœur (…)
"Toute La Réunion s’inquiète de la réaction tardive de l’État sur la crise du chikungunya", a indiqué la sénatrice de La Réunion, Audrey Bélim, (…)