Di sak na pou di
Do ri in vré bon lidé pou nou issi La Rényon par lo tan k’i kour...
Promyé morso
/ 29 désanm 2020
Mézami, mi sort rod in pé dsi l’internet nout zoinal témoignages é sak mwin la trouvé kan mwin la tape dsi mon klavyé « culture du riz à La Réunion » la pa étone amwin mé la konfirm amwin dann sak mwin téi dovine a popré :la plantasyon do ri sa in vré bon lidé pou parti kominis rényoné épi pou Témoignages. Pars mwin la trouv in pé pliss san lartik dann Témoignages dsi plantaz dori, san konté sak Justin la ékrir an kréol rényoné.
Néna déza kék zané mwin té apré ékout in moun inportan issi La Rényon, i apèl Paul Hoareau, in lansien diréktèr zoinal lo progré , in moun partizan la kopérasyon avèk bannzil loséan indien dann in ansanm li apèl l’Indianocéanie. Li té apré koz dsi lo ri épi li la di-si mi tronp pa- kan Fidèl Castro la konète issi ni manz dori, mé ni plant pa séréal-la li noré di sar difisil pou nou libèr anou. Mwin la pa parti pli loin, mé dopi zour-la mi domann amwin pou kossa Parti kominis Rényoné néna an poinnvizé lo plantaz dori é bien sir Témoignages i anparl sa shak foi li néna lokazyon.
Lo ri, i fo ni mète bien sa dann nout tète, sé lo séréal lo pli planté épi lo pli konsomé dsi la tèr.I paré 60% demoun dsi la tèr i manz dori-mèm sak i plant pa, sansa i plant trépé. Shak rényoné i manz an moiyène Sinkant (50) kilo d’ri shak ané ; konm nou lépliss uisanmil rényoné i fo kont karant mil tone dori mèm in pé pliss :zot i oi sa i fé in ta avèk in paké.
Pou kossa ni plant pa dori an kantité sifizante pou nou ?
Mwin lé sir é sèrtin in pé va di sé pars kann i pran tout la bone tèr épi i lèss pa arien pou lo ri, mé malorozman sa lé pa vré.Lésir ké lo lantaz kann sé zordi la moityé bann tèr kiltivab issi La Rényon.Donk la moityé, pa la totalité, épi néna ankor 7000 ha la tèr lé an frish issi donk néna moiyin pou moiyéné zot i panss spa ?
Mi pans néna ankor in pé i doi dir, sète mil éktar la tèr,sa la p’assé pou donn dori nout popilasyon !sa lé fo sa, pars si zot i rogard bien sète mil éktar lé pliské sifizan pou produi dori pou tout rényoné. Alon oir in pti kalkil :d’apré in partizan la kiltir dori, in plantèr Ste Anne i apèl Bègue i plant dori dopi bann zané katrovin a popré, 200 mète karé plin shan néna assé pou nouri in famiy kat pèrsone.Donk in éktar l’assé pou donn dori sinkant famiy.Miléktar sinkant mil famiyé dé mil éktar san mil famiy. Askiz mon kalkil gro doi, mé ni pé di san égzazéré La Rényon i pé produi an bio, san l’angré shimik épi san zisnsèktisid shimik galman lo prinsipal son konsomasyon. Lo rès s i pé z’ète régla par bann zéshanj avèk d’ot péi
(la pakor fini-a suiv)