1817-1840 : An klandéstin, komèrs bann moun lafrik i kontinyé kant mèm...

11 zwiyé 2007

Lané 1809, Langlétèr i défann la trèt. La Frans i suiv lané 1817. Soman, konm lésklavaz lé pa défandi, so krim kont limanité i kontinyé kant mèm, o moins ziska lané 1840. Mèm in pé ziska 1848.

Pou kontinyé déport demoun, bann trafikèr i shanj bato : olèrk bann gro bato sak té i sava dousman épi té lour-lour, zot i pran sak i sava pli vit épi lé pli pti, konmsa zot i gingn sové, kashyèt dann in rokoin si bann bato larmé, i fish déyèr zot.
Ladan, i antass san sinkant ziska dé san moun. Bann kondission lé ankor pli déguélas k’avan, si i pé dir sa : demoun na poin lo droi vni dsi l’pon pou dérakokiye in pé la zanm épi fé songn azot sré t’i in pti pé. Si i mor, i palank dan la mèr konm té i fé avan. San konté sak té i noiye kan i débark bordmèr, akoz bato i akos in pé partou dann landroi lé pa frékanté.

Konbien dmoun l’ariv La Rénion dann tan-la ? Lé difisil konèt vik komèrs-la té pa déklaré. I prétan dir, i fo kont rant 40.000, pétèt plis ké sa. Konbien dmoun lé mor ? Sa i koné pa. Kèl tourman pou zot ? Mazine in pé la vi bann déporté. La vi nout bann zansèt ! Obliy pa sa.

Justin


Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus