A voir mézami. Mé avèk noute problématik 21 eme syèk.

Nous sré konte lotonomi !

9 septembre 2022

Mézami, so matin mwin la rogarde in pé la une déssèrtin zoinal é kossa li téi di .Sinploman ké nou rényoné ni vé pa lotonomi pou La Rényon. In sondaz sé in fotografi l’opinyon momandoné. Donk sé in sondaz é ni doi pran ali konm in sondaz .

Mé néna in difikilté ladan.Néna mèm plizyèr ! Pou kossa ?

Pars kan parti kominis la lanss lo mo dord lotonomi. Li la lanss galman in kanpagn lésplikassion mé kanpagn-la komanssé l’ané 1959 l’aréte lané 1981 é mi koné pa kissa i fé kanpagn la dsu dopi pliss karantan :Kissa i di kossa i lé lotonomi, é kossa lé pa lotonomi. An fète pèrsone i ésplik pa sa é lidé d’lotonomi i rolèv d’in fantasm-d’in brui ki kour- pou lé z’inn é pou lé z’ot.Si la pa sinploma lidé d’lindépandanss olèrk lotonomi konm la droite épi gouvèrnman la matrake dann lopignon piblik.

Antouléka, sak mwin lé sir sé ké la pwin d’sobatkoz la dsu dopi in bonpé d’tan é san sob atkoz n lidé i rante pa dann lopignon piblik i fé ké lo moune i partaz sansa i partaz pa.

Si mi rapèl bien l’ané 1959 nou lété an plin dann l’assimilassion. L’égalité sossyal nou téi kour déyèr é nou lété ankor lwin trape ali .La Rényon lété dan la mizèr noir é parti kominis téi arète pa réklame l’égalité sossyal épi amenn la lite pou laplikassion bande mézir sossyal..Lo péi té kouvèr avèk bidonvil é la lite konte bande bidonvil la mète dé zané épi dé zané pou fini par transform lo péi konm li lé transformé zordi.

Pou anparl lotonomi apré 1981 i fo anparl bande loi dsu la réjyonalizassion é sirtou pa obliye dir lo loi dsu la réjyonalizassion sé in pa gouvèrnman la fé dann sanss la rovandikassyon bande partizan lotonomi : bande zinstitissyon apré 1981 é sète 1959 lé pa parèye ditou é sirman ké sa i pèrmète anou fé dé shoz, pran zinissyativ nou noré pa gingn pran avan.

Final de konte la késtyon lé pozé sé lévolissyon lo statut réjyonal épi départmantal :dan kèl sans li pé évolyé épi pou ariv trape bande zobzéktif i konvien noute pèp dann kouran 21 eme syèkl.

In parti d’la droite la ankor sévi é sé konmsa nou la vi l’amandman Virapoullé, in fèr dann pyé noute dévlopman ékonomik, sossyal épi kiltirèl, in baraz dsu l’shomin noute droi rokoni d’ète in pèp vivan dann loséan indien, in pèp majèr, é k’i réklame son droi pou viv issi dann loséan indien an parmi noute lindyanoséani.

Donk si la bézoin in sobatkoz li pé pi baz dsi bande zidé l’ané 1959, mé dsu bande problématik lo 21 eme syèk é ki di sobatkoz di galman lévolissyon bande zidé épi bande konvikssyon nout pèp rényoné.

A bon ékoutèr-salu !


Signaler un contenu

Un message, un commentaire ?


Témoignages - 80e année

La pès kabo

5 juillet, par Christian Fontaine

Kan i ariv Novanm-Désanm-Zanvié, domoun i réziste pi ek la salèr. Zène-zan i mars dann somin, zène-fi i roul an dékolté ; sétaki i rod in manir po (…)


+ Lus