Akoz pa ansèrv kréol rényoné pou vanj kont l’ilétrism ?

27 octob 2012, sanm Justin

Matant Zélida la ékrir Justin :

Mon shèr nové, mon spès salté,
Nou lé touzour dann somènn kréol é l’androi mi arèst isi, kaziman dann bordaj karo d’boi, moin la pa tro antann kosa la fé pandan somènn-la. Mi sipoz, konm d’abitid, i fé bonpé z’anons é i oi pa gran-shoz éspasé. Konm di lo kont : léléfan la akoush d’in souri. Moin la bien antann inn-dé z’afèr dann télé, dann radyo, zournal la pa fé tro in ka. Rozman, pars si l’avé vréman an parl sa, inn-dé mal fondé nora armète anlèr patoi kréol, soi dizan lo sèl solisyon pou tir l’Édikasyon nasyonal dann fénoir. In pé, moin lé sir, noré di patoi kréol nora règ problèm l’ilétrism. Poitan nora touzour d’moun va bien aprann lir, nora d’ot va rès konm Kazimir : "Ali mèm Kazimir, li koné pa lir, li koné pa lir, li koné pa ékrir. Pou lir son zournal konm i fo, i fo li lé ranpli foto !*". Tok ! Pran sa pou toi !

Justin la fé pou répons :

Mon vyé matant k’i koz touzour la boush rouvèr,
Mi konpran pa pou kosa ou i di sa. Mi konpran pa si pars ou l’aprann lir épi ékrir tout Rényoné na poin lo droi omoins gingn in kado konmsa : ékri zot dé mo, lir in sinp lète, kont son moné. Pou moin, sa in minimom, é sé lo minimom ni doi domann lékol é lékol i doi donn anou. Solman, moin na konm l’inprésyon lékol La Répiblik lé mal parti pou donn anou so sinp droi-la. Lo tan i pass, l’ané pou l’ané, é nana touzour rant 110.000 épi 120.000 pèrsone i koné pa lir, i koné pa ékrir. Lé vré la-ba dann la métropol lo rézilta lé pa tro ékstra non pli : plis troi milyon d’moun ilétré. Donk, si isi, i aplik mèm métode, lé sir l’afèr va foiré. Arzout èk sa na sinkant sète pou san dmoun La Rényon i di zot i koz é zot i konpran bien arienk kréol rényoné, donk fransé i pass dsi zot konm lo dsi fèy sonz. L’èr-la, nou lé in pé, k’i pans si i tiliz pa nout kréol rényoné pou vanj kont l’ilétrism, lo poi lé o fé pou tout bann plan, plan, é rataplan in pé l’apré sèy fèr. Tok ! Pran sa pou ou !

* In shanson Lorkès André Philippe-musik par André Philippe é parol par Joron.

 Justin 


Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus