Ala sak lé inportan, ala sak i fo pa ni obli, si ni vé arpran nout marsh an avan

8 séptanm 2012, sanm Justin

L’ékonomi La Rényon lé dann malizé zordi é tout bann shif la pa bon ditou. L’èr-la, toulmoun i parl la kriz, konmsi sa la tonm dsi nou toudinkou, konmsi nou la pa fé arien pou fé ariv ali. Konmsi in pé rant nou té pa l’otèr sak i ariv anou zordi. La kriz ! Ala lo résponsab, ala l’otèr, ala sak la mèt anou dann malizé.

Biensir, nou lé dan la kriz dopi lontan. Dopi lontan, nout sistèm ékonomik, nout sosyété lé dan la kriz. La prèv ? Dopi lontan, nana in bonpé shomèr isi. Dopi lontan, nana in bonpé d’moun dosou pa d’port la povreté. Dopi lontan, nout sosyété lé kasé an dé : sak i rofiz pa zot près arien épi sak i ral lo dyab par la ké. Nou mèm ni di souvan, é mi pans lé vré, nout sistèm ékonomik lé o bout son roulo. Kèl sistèm sa ? In sistèm i fé rokil nout prodiksyon zour apré zour, ané apré ané. In sistèm i mèt anou sou pèrfizyon l’arzan bann transfèr piblik san pèrmèt anou sort par nou-mèm dan la difikilté. Nou mèm ni di, lo sistèm tèl ké li lé i pèrmèt ar pa nou tir nout péi dann malizé. Sé nou k’i di sa, é fransh vérité, nou nana rézon.

Sof ké ziska l’ané 2010, nou l’avé rouv in bonpé shantyé, é bann shantyé-la, ti-lanp, ti-lanp, té kapab mèt anou dann shomin dévlopman. Nou la pa fé la rout Tamarin ? Nou té i sar pa rouv shantyé tram-trin, la rout litoral kat voi ? Nou l’avé mèm pran l’avans dann séktèr bann z’énèrzi nouvèl ! Dsi bann toi La Rényon lété fine mèt plis san mil shof-l’o solèr. In pé partou nout péi té apré modèrnizé. In pé partou l’avé lans dé shoz lété kapab firamézir tir nout kolé dann la. L’avé pa bézoin Sarko pou fé konprann anou kosa i lé dévlopman andojène — ni profèr di dévlopman otosantré —, nou té apré marsh dési. Lé vré, lé pa vré ? Mon bann dalon, i fo pa ni obli sa.

In kamarad la di amoin, kan lo kolonyalism la apèrsi, si nou té i kontinyé nout marsh an avan, nou té riskab ansort anou par nou-mèm, l’èr-la, son gran sèrvitèr, lo gouvèrnman la Frans avèk konm mèm konplis bann sosyété monopol, épi bann politisien kont La Rényon la désid ataké, épi lo rézilta lé sak ni koné. Ala sak lé inportan, ala sak i fo pa ni obli si ni vé arpran nout marsh an avan.

Justin


Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus