
Turbulence à la Mairie de Saint-André
5 juillet, parAprès les coupures d’eau mémorables sur fond de polémique, le conflit Mairie de Saint-André-Cirest qui perdure, les plaintes à répétition, les (…)
1 out 2014, sanm
In tan l’il Bourbon lété lo landroi bann bato té i vien shèrch lo viv : manzé, boir, boir, manzé. Sa lété bien nésésèr pou alé dan l’Ind. Mé kan l’avé pi bézoin l’il Bourbon pou sa, la koloni la domann pou arash bann kiltir : plant pi do ri, plant pi lo blé, plant pi lo grin, fé konm k’i gingn. Apré la lo tan lo kafé l’arivé. La plant kafé partou épi l’amenn zésklav an kantité pou fé pous lo nouvo l’or avèk lo san, la transpirasion bann moun-la. Mé in zour la métropol l’avé pi bézoin kafé bourbon. L’èr-la la di plant do ri, plant lo blé, plant lo grin, élèv zanimo pou nouri bann solda téi sort l’il de Frans pou alé fé la guèr dan lé z’Ind.
Aprésa, momandoné la métropol l’avé bézoin do sik pars té i gingn pi alé shèrch sa dann Sin-Doming, donk la di so kou isi plant kann pou bann fransé mète dé sik dann zot té, zot kafé, zot patisri, zot bonbon, tout kalité bonbon… L’avé pi zésklav mé l’avé z’angajé. Lété pa parèy mé té pa tro diféran.
Astèr d’apré sak mi oi la pi bézoin nout sik, la pi bézoin nout kann é i lès anou dé zané pou fini avèk sa. Pou kosa tousa la ? I pé trouv in bonpé rézon : i pé parl l’omc, i pé parl bann z’ape, i pé parl l’ord modèrn dé shoz… mé lo rézilta lé riskab détrui ankor in pé plis nout prodiksion intèryèr é transform La Rénion an gran sipèrmarché pou ékoul bann prodiksion fransé épi éropéène… Donk lé riskab tyé nout prodiksion intèryèr épi rouv an gran lo baro pou bann prodiksion i sort déor. Mé so nouvo kalité d’kolonyalis la bézoin bann konsomatèr an kantité konm k’i fo. La pa vréman lo karann-dé pour san bann moun pov i intérès azot, mé lo vin pour san d’moun rish, mèm pliské rish parfoi. Sa i manj bien, sa i promenn, sa la bézoin loizir. sa la bézoin bann produi avèk, konm di lo kont, in for valèr azouté. ébin, bann gran sirfas La frans na moyin pou donn azot sa. Tanpir si dé famiy dsi troi nana lo RSA, tanpir si san tardé sinkant pour san kréol lé dsou lo pa d’port la povrété. Va pas sa an pèrt é profi.
Pandan stan la, kabri i manj salad épi bann profitèr i rod solman défann zot profi. Grann sirfas d’akor mé provi ké ni gingn larzan pou dépansé konm k’i fo. Kan parti kominis i dénons la réalité, bin i fo kas ali, i fo mète l’otèr dsi li, i fo di partou sé Paul Vergès l’otèr, sé son bann dalon k’lé réponsab. I fo krash dsi zot partou dann zournal, dann télé, dann radio, épi angant bann viktime lo sistèm pou fé parèy. Tanpir si nana ankor trant mil, karant mil, sinkant mil famiy an plis pou sirviv avèk lo RSA, lo minimom sosyal é bann ti rotrèt, plis bann ti brikol fé o noir. Tanpir si biento nana dé san mil pèrsone marké dann pol anploi ! Pou gard lo privilèz. i fo krash lo vénin ! Krash lo vénin ankor ! Rak tou ! Rak tou ! é lo sistèm dominèr sar bien gardé.
Justin
Après les coupures d’eau mémorables sur fond de polémique, le conflit Mairie de Saint-André-Cirest qui perdure, les plaintes à répétition, les (…)
Le CIOM « national » aura bien lieu le 10 juillet au Ministère des Outre-mer, en présence du Premier ministre, François Bayrou et du ministre de (…)
Kan i ariv Novanm-Désanm-Zanvié, domoun i réziste pi ek la salèr. Zène-zan i mars dann somin, zène-fi i roul an dékolté ; sétaki i rod in manir po (…)
En avril 2025, la ministre malgache des Affaires étrangères, Rasata Rafaravavitafika a déclaré que "la position de Madagascar concernant la (…)
L’ancien chef de la diplomatie européenne a déclara qu’« en un mois, 550 Palestiniens affamés ont été tués par des mercenaires américains ». Une (…)
Après l’opération militaire d’Israël « Rising Lion » (« Lion dressé ») contre l’Iran dans la nuit du jeudi 12 au vendredi 13 juin 2025, et celle (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
C’est dans une ambiance chaleureuse avec un état d’esprit fraternel que les délégués de la Section PCR de Sainte-Suzanne se sont réunis en (…)
La section PCR du Port apprend avec une profonde tristesse le décès de Nadia PAYET, ancienne déléguée syndicale CGTR. Militante engagée et (…)