
La vérité lé tétu ! i pé pa tourn ali lo do kontinyèlman !
4 juillet, parMézami, mon bann dalon, si in zour in listorien i désside rakonte anou bien konm k’i fo listoir La Rényon, mwin lé sirésèrtin li va parl anou (…)
7 out 2017, sanm
Bonpé kréol i yèm alé dan lé o. Pou kosa ? Pétète sa lé istorik pou nou. I fo pa obliy l’idé d’shanjman d’èr. Kan téi fé tro sho dsi la kote, demoun-sak l’avé lo moiyin pou moiyéné !- té i sava an shanjman d’èr dan lé o. Kan té i ariv l’ivèr, té i sava bord mèr. Kan moin lété pti mèm jenn moin la gingn la shans profite shanjman d’èr la… Sé pa in l’istoir avèk in gran L’l épi in gran“I” mé sé l’istoir kant mèm.
Koméla, mi sar pi an shanjman d’èr. Mon shanjman d’èr, mi viv sa dan la tète kan mi voiyaz dann nout lang kréol rényoné é mi pé asir azot, kisoi la nuite, kisoi la zourné, voiyaz-la lé touzour intérésan pou moin. Antansyon, lé pa défandi non pli voiyaz dann la lang fransé si ou i yèm la litératir par ébzanp. An touléka, mon bann méyèr voiyaz, koméla, sé dann lo lang kréol rényoné.
Pou kosa mi yèm voiyaz konmsa. Pars désèrtin i pé dir amoin, i sifi alé kass la blag dsi bor shomin avèk kamarad. I sifi alé voiyaz dann bann séans kasaz ti-boi konm téi voiyaz lontan. Sé l’androi-la la lang i viv, sé l’androi-la li donn son nouvo bourjon, son nouvo flèr, Sé la ké li vanj pou pa disparète. Pars si ni port pa antansyon in lang i pé disparète-i di pa, shak jour k’i pass nana inn-dé lang dsi la tèr i mor définitivman. Sa la pa in lézantri mové gouté, mé sé in réalité.
Rozman la n’ote lé bien vivan, é tanpir pou bann fo profète l’avé ziska oz prévoir son disparisyon a fors gingn lo kou avèk lo kolonyalis. Koloyalis la, li lé bien for, mé sanm pou moin li la mank son kou dann son konba kont nout lang épi nout kiltir. Lé vré nout zénérasyon la gingn la shans oir maloya arpran favèr. Lé vré galman li la gingn la shans oir bann kont an kréol rényoné arlèv la tète. Konm li la vi tout in florézon shantèr séga, pa shantèr doudou, mé shantèr fonnkèr… nou la vi nout kiltir rényonèz ardrès lo rin é l’idé l’idantité rényonèz, momandoné, kaziman pète an flèr
Alé, mi rès la pou zordi. Mèrsi pou sak i marsh braté avèk moin dann mon vir-vir kiltirèl.
Nb. Mèrsi Axel, in bon dalon, in frèr la anvoye pou moin in kozman in vyé l’ansien té i apèl Rémy Nativel. Olèrk di « piss dann in vyolon pou tir in son », li téi di « Pète dann in bob pou tir in son ». Lé parèye mèm, topète morète.
Mézami, mon bann dalon, si in zour in listorien i désside rakonte anou bien konm k’i fo listoir La Rényon, mwin lé sirésèrtin li va parl anou (…)
Au 1er juin, les chiffres du ministère de la Justice ont établi à 84 447 personnes détenues pour 62 566 places. La surpopulation carcérale (…)
Vingt ans après la loi Handicap et au terme de six mois de mission, les rapporteurs Audrey Bélim, (Socialiste, Écologiste et Républicain – La (…)
L’État poursuit les versements d’indemnisations des aides en faveurs des exploitations agricoles sinistrées par le cyclone Garance et la (…)
Pierre Moscovici, président de la Cour des comptes a assuré que “ceux qui peuvent plus doivent contribuer davantage”, car “nos finances publiques (…)
Les discussions sur l’avenir institutionnel de la Nouvelle-Calédonie, menées sous l’égide du président, sont entrées dans le vif du sujet, le 3 (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mézami, mon bann dalon, mi panss zot i rapèl la mortalité, laba dann Moris, lo gran kiltirèl épi politik Dev Virashwamy ; li lé mor na pwin lontan (…)
La dette française atteint 114% du PIB au premier trimestre, soit près de 48.800 euros par Français. De fait, des crédits initialement prévus « ne (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
Bann modékri andann forom
7 out 2017, 22:37, sanm Jean-Paul CIRET
Oté, Justin
Pourquoi ne pas encourager les Réunionnaises et les Réunionnais à partir dans les Hauts pour retrouver l’ esprit de résistance et de liberté qui animait les ancêtres Marrons : entre le Piton d’ Anchaing et d’ Héva, le Piton Rouge, Bélouve, Mafate, Dimitile, le Piton Carré, et j’ en passe, il y a de quoi se refaire une mémoire et retrouver le goût de la lutte, tu ne crois pas ?