Arienk pou amen azot in n’éstan dann mon vir-vir kiltirel

7 out 2017, sanm Justin

Bonpé kréol i yèm alé dan lé o. Pou kosa ? Pétète sa lé istorik pou nou. I fo pa obliy l’idé d’shanjman d’èr. Kan téi fé tro sho dsi la kote, demoun-sak l’avé lo moiyin pou moiyéné !- té i sava an shanjman d’èr dan lé o. Kan té i ariv l’ivèr, té i sava bord mèr. Kan moin lété pti mèm jenn moin la gingn la shans profite shanjman d’èr la… Sé pa in l’istoir avèk in gran L’l épi in gran“I” mé sé l’istoir kant mèm.

Koméla, mi sar pi an shanjman d’èr. Mon shanjman d’èr, mi viv sa dan la tète kan mi voiyaz dann nout lang kréol rényoné é mi pé asir azot, kisoi la nuite, kisoi la zourné, voiyaz-la lé touzour intérésan pou moin. Antansyon, lé pa défandi non pli voiyaz dann la lang fransé si ou i yèm la litératir par ébzanp. An touléka, mon bann méyèr voiyaz, koméla, sé dann lo lang kréol rényoné.

Pou kosa mi yèm voiyaz konmsa. Pars désèrtin i pé dir amoin, i sifi alé kass la blag dsi bor shomin avèk kamarad. I sifi alé voiyaz dann bann séans kasaz ti-boi konm téi voiyaz lontan. Sé l’androi-la la lang i viv, sé l’androi-la li donn son nouvo bourjon, son nouvo flèr, Sé la ké li vanj pou pa disparète. Pars si ni port pa antansyon in lang i pé disparète-i di pa, shak jour k’i pass nana inn-dé lang dsi la tèr i mor définitivman. Sa la pa in lézantri mové gouté, mé sé in réalité.

Rozman la n’ote lé bien vivan, é tanpir pou bann fo profète l’avé ziska oz prévoir son disparisyon a fors gingn lo kou avèk lo kolonyalis. Koloyalis la, li lé bien for, mé sanm pou moin li la mank son kou dann son konba kont nout lang épi nout kiltir. Lé vré nout zénérasyon la gingn la shans oir maloya arpran favèr. Lé vré galman li la gingn la shans oir bann kont an kréol rényoné arlèv la tète. Konm li la vi tout in florézon shantèr séga, pa shantèr doudou, mé shantèr fonnkèr… nou la vi nout kiltir rényonèz ardrès lo rin é l’idé l’idantité rényonèz, momandoné, kaziman pète an flèr

Alé, mi rès la pou zordi. Mèrsi pou sak i marsh braté avèk moin dann mon vir-vir kiltirèl.

Nb. Mèrsi Axel, in bon dalon, in frèr la anvoye pou moin in kozman in vyé l’ansien té i apèl Rémy Nativel. Olèrk di « piss dann in vyolon pou tir in son », li téi di « Pète dann in bob pou tir in son ». Lé parèye mèm, topète morète.

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?

Bann modékri andann forom

  • Oté, Justin
    Pourquoi ne pas encourager les Réunionnaises et les Réunionnais à partir dans les Hauts pour retrouver l’ esprit de résistance et de liberté qui animait les ancêtres Marrons : entre le Piton d’ Anchaing et d’ Héva, le Piton Rouge, Bélouve, Mafate, Dimitile, le Piton Carré, et j’ en passe, il y a de quoi se refaire une mémoire et retrouver le goût de la lutte, tu ne crois pas ?


Témoignages - 80e année


+ Lus