
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
24 mé 2024, sanm
Yèr soir, dann télé, banna l’amontr Prézidan Macron la fine ariv laba dann la Nouvèl Kalédonie — la Kanaky — apré di, sak li koré pu dir dopi La franss li domann la pé épi la sékirité i rovien dsi lo téritoir. Pou sak i panssé, gran mazissien, li téi sar tir in lapin dann son shapo siréssèrtin zot i doi z’ète déssu.
Lo Prézidan na poin la klé pou fèr in vré dékolonizassion dann téritoir-la. Sa i fé sètan — sètan la pa sète moi, ni sète zour — li lé la é si li lété kapab fèr in mirak, bann pèp l’outre-mèr épi lo pèp de Franss nora fine rann azot konte. Parl pi bann zansien koloni L’Afrik, in bonpé la fine dira li ramass son balo épi rotourn shé li. Konm koi, la zénèss, an li mèm, la pa in mirak…
D’apré sak mi konpran, dann péi-la néna bann Kanak, la popilassion promyèr é zot déssandan, néna bann Kaldosh vré kolonyalist épi lé zot, sak la vni la pars na poin tro plass pou alé é èmré rèss la mèm si i gingn… Macron la pran lo parti lé z’ot konte lo pèp kanak é lo pèp kanak li la bézoin son dékolonizassion mé sa, la Franss kolonyal i koné pa fèr.
Landroi na poin d’moune konm dann bann zil zépars li gingn pa. Pli pir ankor landroi néna avèk zot zintéré antagonist. Domaz pou toute demoune finalman : domaz pou lo pèp kanak dann son bon droi, domaz pou lé zot, domaz pou bann jenn franssé sak i sava laba konm fors répréssion… Oussa i lé la Franss péi bann droi de l’om ? Sirman li la vann son am lésploitassion kapitalist. Oussa i lé La Franss péi la pé : zordi i rèv solman in n’afèr sé d’alé porte la guèr in pé partou.
I paré Prézidan la lèss dë gran fonksionèr pou rézoude bann késtyon konpliké apré ké li sar fine partir. Banna i doi fé in komission pou ramene la pé épi trouv in solission mé si an o lyé i konpran pa bann problèm lo téritoir mi panss la limyèr va vni par la.
A bon antandèr, salu !
Justin
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)