
La vérité lé tétu ! i pé pa tourn ali lo do kontinyèlman !
4 juillet, parMézami, mon bann dalon, si in zour in listorien i désside rakonte anou bien konm k’i fo listoir La Rényon, mwin lé sirésèrtin li va parl anou (…)
28 zwin 2024, sanm
Mézami noute zoinal la fini anparl lo kouryé Méssyé Messmer kan li lété promyé miniss La Franss la ékrir son sokrétèr d’éta l’outre-mer. Kossa li téi vé ? Pa pou in zour mé pou touzour, Fransséiz konplètman lo péi tèl fasson néna in téritoir franssé dann loséan passifik. Métode : roganiz la migrassion bann franssé tèl manyèr bann kanak i dovien minoritèr dann zot péi, minoritèr dsi la tèr zot ban zansète.
Dizon li la prèss réissi pars zordi néna solman karante pour san bann zabitan lé kanak é pou lo soissante pour san néna bann kaldosh pou vinte-uite pour san épi néna lo rèst in bann walizien épi bann rényoné ossi pars dann la lète Messmer té ékri i falé ankouraz bann rényoné pou vnir dann lo péi avèk salèr indékssé épi in travaye dan lo privé pou bann konzoin.
Biensir bann kanak sé in kominoté bien organizé, avèk zot kiltir, zot valèr, zot téritoir sakré, épi zot volonté pa lèss azot fèr — ni rapèl la guèr la éklaté laba : ni rapèl sak la spassé dann la grotte Ouvéa épi in sorte médyassion lo glouvèrnman Michel Roccard la antamé pou ariv in zour in déssizyon démokratik. Dann tan-la La Franss téi shoizi pa la plass bann kanak épi bann kaldosh… Sirtou té i favoriz pa bann ziltra-kolonyaliss..
Épi wala, néna in sèrtin Macron é bonom-la la organiz bann référandome an volèr ziska zot la désside lo déjèl lo kor éléktoral pou fini avèk la volonté bann kanak tèl sorte banna i dovien définitivman minoritèr dann zot péi… Bann miliss kolonyal la roganiz azot pou la guèr téi doi arivé. Bann kanak la roganiz azot galman é sak i dové arivé l’arivé par la fote lo pouvoir santal l’arivé.
La guèr épi plizyèr mor épi la poliss k’i débark : la réprèssyon sanss inik konte bann kanak, plizyèr larèstassion é lo transfèr sète militan dann légzagone épi la guèr ankor partou dsi lo téritoir La Kanaki-nouvèl kalédoni. La guèr la pète ankor pli for ziskakan ? Macron i koné pa la démokrassi mèm dan La franss alor parl pi dann in tériotoir loutremèr, li koné pa lo réspé bann tradision, li réaliz pa lo tan la shanjé é lopinyon mondyal lé pli for ké li kroi é i pansh pa koté ké li kroi.
A bon antandèr, salu !
Justin
Mézami, mon bann dalon, si in zour in listorien i désside rakonte anou bien konm k’i fo listoir La Rényon, mwin lé sirésèrtin li va parl anou (…)
Au 1er juin, les chiffres du ministère de la Justice ont établi à 84 447 personnes détenues pour 62 566 places. La surpopulation carcérale (…)
Vingt ans après la loi Handicap et au terme de six mois de mission, les rapporteurs Audrey Bélim, (Socialiste, Écologiste et Républicain – La (…)
L’État poursuit les versements d’indemnisations des aides en faveurs des exploitations agricoles sinistrées par le cyclone Garance et la (…)
Pierre Moscovici, président de la Cour des comptes a assuré que “ceux qui peuvent plus doivent contribuer davantage”, car “nos finances publiques (…)
Les discussions sur l’avenir institutionnel de la Nouvelle-Calédonie, menées sous l’égide du président, sont entrées dans le vif du sujet, le 3 (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mézami, mon bann dalon, mi panss zot i rapèl la mortalité, laba dann Moris, lo gran kiltirèl épi politik Dev Virashwamy ; li lé mor na pwin lontan (…)
La dette française atteint 114% du PIB au premier trimestre, soit près de 48.800 euros par Français. De fait, des crédits initialement prévus « ne (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)