
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
11 avril 2024, sanm
Mézami mi yèmré zot i ésplike amwin in n’afèr, mwin la pèr pa tro bien konprann. Sète afèr-la — i porte dsi lo bidzé lédikassion nassyonal. Mwin la antann dann radio in syndikalist apré di in n’afèr : Promyèrman i paré La franss néna in bidzé in pé kosto pou son lédikassion nassyonal. De tou tan sa lé konmsa é va kontinyé d’ète konmsa. Sa sé sak i di partou, sé ladsi goyvèrnman i fé son bate-tanbour — i apèl sa léfé d’anonss. Solman lo dézyèmman i fo konète issi é de toutan sa lé konmsa, lo miniss lédikassion nassyonal i rann lo trézor piblik, shak ané, in gro paké larzan : in milyar l’ané 2023 é sa i fé an missoukante san bate tanbour do préféranss.
Si sak mi di lé pa vré, alor kal amwin toute suite pars m’a fonss dann mon délire. Si lé vré ni pé kontinyé…
Alor mi domann dann mon kèr pou kossa lédikassion nassyonal i rann toussa larzan la lo gouvèrnman shak ané. Konm lo gran poète Prévert téi di : rant dë shoz lune, l’ote lo solèye. Si i rann larzan l’éta d’apré mwin sé pars la pa bézoin ; é si la pa bézoin sé ké lo ministère néna pliss k’i anfo. Sa i vé dir lo ministère la pa bézoin larzan pou okipe bann marmaye andikapé — vré sansa fo ? Si i rann sé ké lédikassion nassyonal son bann létablisman lé an nik, fonksyonèl é toute lo tranbleman-vré ou fo, si i rann sé ké dsu lo poinnvizé lo nivo bann zélèv, La franss i tyé 1é i blèss katorze-lé vré sansa lé fo ? Si i rann sé ké la roshèrch lé o top an franss donk la pi bézoin rodé si la fine trouvé-vré osinon fo ?
Si mi ékoute bann sindikalist, si mi ékoute bann paran, si i ékoute bann zélèv, mwin néna linpréssyon lédikassion nassyonal la bien bézoin so larzan li rande in pé toulézan é si li la bézoin akoz li dépanss pa… i paré bann koko fromaz i travaye ladan na poin kouraz propoz zot miniss dépanss pliss kéli dépanss. I diré zot la pèr k’i zok azot. Dann sé kondission lédikassion nassyonal sar touzour an aryèr si la valèr in lédikassion nassyonal i baz dsi lo bidzé. Sé larzan k’i fré la kalité ?
Mwin pèrsonèl mwin lé pa sir si téi dépanss larzan korèktoman é bin La franss sré bien avanssé dann son sistèm lédikassion… pétète avèk son mové rézilta, pars lédikassion nassyonal néna in mové rézilta — li sré onté d’dépanss son bidzé. Toute fasson, la pa domin la vèye lédikassion nassyonal an franss nora in bon kalité avèk bon rézilta.si tèlman k’in minorité va bien travaye épi gingn bon diplôme é in majorité va rèss ankor dsi lob or la kivètte.
Si tèlman sa i rapèl amwin lo kozman in lanssien prézidan d’konsèye té di konmsa : « La guèr sé in n’afèr tro sèyé pou mète sa dan la min bann militèr »… Mi pouré dir lédikassion bann jenn lé tro délika pou konfyé sa lédikassion nassyonal.
A bon antandèr salu !
Justin
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)