
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
24 avril 2024, sanm
Mézami si néna in lidé la bien avanssé dopi lo gran wati-watia dsi la frèsk Méo la fé pou in lissé Vincendo sé k’nou na bézwin konète noute passé pa solman pou lo plézir konète noute passé, mé pars sa sé kékshoz bien nésséssèr pou konstrui noute fitir.
Si mi di azot mwin noré bien vouli antann bann rényoné anparl së lidé-la… kissoi pou dir sé la vérité mèm an toutan, dann toute landroi, kissoi pou dir la pa avèk sa nou va konstrui noute demin. Pou koué mi di sa ? Pars mi panss konm toute lidé sé kékshoz ki pë ète défandu, konm kékshoz i pe ète konbatu. A ! Pou sak la fé zot zétude dann tan mwin lété jenn-jan é zot ossi par l’fète sa i rapèl anou sak noute proféssèr franssé té i di toultan : tèz, anti-tèz, sintèz avèk sa nou téi i pé ékrir plizyèr paz.
Sa lé OK, mé pou nou k’lé né dann in réjime kolonyal épi ké la viv dopi tan-la dann in réjime kolonyal mi trouv la pa si fassil ke sa. Pars, sanb pou mwin noute listoir lé pa si tèlman bien konu ké sa, mèm si la konéssans noute listoir ni pé dir la avanss in bonpé dopi soissante-dizan, dopi la loi d’départmantalizassion. Bien sir listoir ofissyèl, sète-la lé myé konu kissoi par bann zartik i trouv dessu linternet, kissoi par déssèrtin liv, kissoi mèm dann bande-déssiné. Mi panss pa m’a shoke azot si mi di sa ! Mé noute listoir popilèr, sète noute pèp la viv zour-an-zour, sète-la lé pa tro bien konu. Konm listoir noute rézistanss popilèr kont sak i fé lo koté fénoir dann noute listoir.
Kan zolikèr i trass in kroi dsi « histoire de France » é li mark « Zistoir la Rényon », ni pé dir li fé in gran déklarassion d’guèr konte sak i éspass ankor zordi dsi lo ban noute bann zékol, mé li koné bien, sa i rouv pa noute listoir rényonèz pou la konésans bann zénérassion nouvèl - konm bann zanssien zénérassion zot ossi la viv dann laliénassion par raporte la konéssans noute passé… mé koman i fé pou dékode lo prézan si wi koné pa oute passé é koman wi fé pou batir oute fitir ? Mézami, pou zordi mi arèst tèr-la, pars mi antrovoi a-pène sak i fo fèr pou sorte d’in kwazi-néan é pou rante dan la limyèr. Nou noré in gouvèrnman rényoné, noré pa été parèye é mwin lé siréssèrtin nou nora avanss pli vite mé zot i koné la pa lo ka.
In sourir pou la fin : in zour dé lyèv i rankonte é inn i di avèk l’ote : Pou kossa sé lo shassèr k’i fé noute listoir ? L’ote i réponn sé pars lo shassè i koné ékrir é nou ni koné pa. Mi panss pa mwin la tro fé avanss lo shmil-blik mé..
A bon antandèr, salu !
Justin
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)