
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
12 novanm 2020, sanm
Mé zami, dann listoir bann péi néna bann paz dan la limyèr, mé néna égalman désèrtènn paz dann fénoir, désèrtènn paz gloryé, mé osi désèrtènn paz onté. Lé vré pou bann péi, lé vré galman pou sak listoir i rotien konm bann gran z’om. Mi koné pa si zot i oi vréman ousa mi sava, mé moin mi oi ?
Samdi la anparl zénéral De Gaulle, Charles le gran konm mi antan désèrtin di. Zot i koné li la zoué in rol inportan dann la rézistans bann fransé kont lo lokipan nazi. Li la dress kabaré kont bann kolabo fransé sak la larg lo kor dovan Hitlèr. Aprésa, li la fé ankor in kantité zafèr konm défann lindépandans nasyonal La frans kont bann zamérikin… Ni pouré anparl la sékirité sosyal épi d’ot paz la limyèr dann son parkour.
Si tèlman kan li la vni La Rényon par-la 1953, mi rapèl bien tout nout famiy la parti oir lo zénéral, é mon momon la sèr la min zénéral de Gaulle. Mi pé dir azot ankor mon papa téi sava ékout radio londres la kaz in moun l’avé in post a galène. Pli tèr a tèr, nou l’avé in kok téi apèl De Gaulle éin mal kanar téi apèl Hitler-inn é l’ot téi bataye é nou zanfan nou té pou lo kok bien antandi.
Tousa pou dir azot nout famiy lété pou la rézisytans é De gaulle té nout éro. Ziskakan ? Ziska k’in zour li rotourn o pou voir l’ané 1959 é li vien an vizite La Rényon é monpapa la parti manifèst kont la frode éléktoral lo soir dann Sin-Dni é lo landmin dann éstad la Redout. In paz noir pou nou. Mé aprésa nou l’aprann d’ot shoz konm la rolasyon rant de gaulle é lo kolonyalism fransé.
Nou la vi dsi l’internet koman la tir bann tirayèr sénégalé pars zot té noir dann l’armé é la ranplas azot par bann blan pou alé déb ark an frans. Koman lo zénéral la romète an plass tout l’administrasyon kolabo an frans.koman li la donn lindépandans désèrtin péi l’afrik mé li la mète an plass in dominasyon monétèr in pé konm sak hitlèr la mète dsi La frans dann tan la kolaborasyon. Parl pi kan la détrrui tout zafèr dann La guinée avan donn l’indépandans. Plizyèr paz noir mon bann zami.
Mi arète la mé sak lé intéréssé i pé alé fouy-fouy dann listoir d’ frans pou li oir konm moin la vi bann gran z’om néna zot koté limyèr épi zot koté fénoir. Lé konmsa é pa otroman : tout an blan tout an noir, néna lontan mi kroi pi sa.
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)