Bat la lang tan k’i vé, mé i bat ar pa nout lang kréol !

5 zwin 2013, sanm Justin

Matante Zélida la ékrir Justin :
Mon shèr nové, mon spès salté, rouj de fon dovan léternité,
Ou va éskiz amoin si mi roparl la késtyonn lang, mé konm dabitid, mi vé tap koté k’i fé mal. Pou kosa ? Pars a ékout azot la, moin na konm linprésyon zot i vé transform nout patoi kréol an dézyèm lang ofisyèl, promyé étan lo fransé. Sanm pou moin, zot lé mal baré. Pou kosa d’apré vou ? Pars mi sort lir, moi d’mé sèt ané, lasanblé la Kors la vot in mosyon dsi la ko-ofisyalité rant lo kors épi lo fransé. Sa i vé dir, lé dé lang i pé èt lang ofisyèl, an mèm tan.
Bin figir aou, mésyé Manuel Valls lé an vizit an Kors sé zour isi, ébin sé li, an pèrsone, ké la di : "Dsu téritoir la Répiblik, na in sèl lang ofisyèl, sé lo fransé !"... La pa ninport ki la di sa, vik sé lo minis lintèryèr gouvèrnman fransé. Konm bann solda i di : sa in tir d’baraj pou kas lanvi d’in pé, a komansé par bann rouj isi La Rényon. Tok ! Pran sa pou toi !

Justin la fé pou répons :
Mon vyé matant k’i koz touzour la boush rouvèr,
M’a dir aou franshman, mésyé lo minis, plito k’alé parl dé sa, sanm pou moin, li na myé pou fèr. Kansréti pou fé arèt in pé bann krime organizé nana la-ba. In minis la polis i dovré an avoir lé moiyin fé kékshoz konm sa, plito k’alé bat la lang initilman.
Dsi la késtyonn lang, si bann Kors i domann sak zot i domann, moin lé sir zot na zot rézon é zot lang la kapasité pou èt in lang ofisyèl. Solman, mi sava pa fé mon konésèr dann in domèn moin lé pa konpétan, pars mi pans, lo promyé konsèrné sé bann Kors zot mèm, é zot sé galman lo pli konpétan pou trouv in bon solisyon pou zot ké ninport kisa pou oir dann kèl sans zot problèm do lang. Moin lé intérésé, mé la pa moin pou mèl mon kiyèr sal dann manzé i kui pa pou moin. Lo minis osi i dovré fé konm sa tazantan !
Pou La Rényon, moin la pa tandi dir, désèrtin i domann lo ko-ofisyalité. Moin la tandi dir, dann lansègnman é dan la kominikasyon, désèrtin, a zist rézon, i domann lo bilingouism, é zot i amontr, prèv a l’apui, sé in bon solisyon, in solisyon ékilibré pou nou Rényoné, é nout éstati lang réjyonal i pé pèrmèt anou trap in rézilta konm sa pou lo bien bann Rényoné. Bat la lang tan k’i vé, mé i bat ar pa nout lang kréol. Tok ! Pran sa pou ou !

NB : In pti rapèl : dopi lo 11 mé 2000, lartik 18 la LOOM (loi pou l’oriantasyon l’Outre-mer) bann lang rézyonal i ansèrv dan bann Départman l’Outre-mèr i fé parti d’lo patrimoine linguistik la Nasyon. Ni pé rapèl galman, sa lé marké dan lartik 75-1 la Konstitisyon dopi 2008.

 Justin 


Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus