Dann la lang kréol rényoné, moin la pran inn foi pour tout lo parti pou aprésyé

25 octob 2019, sanm Justin

Mi koné pa si zot lé konm moin pars tout néna zot gou : tout néna sak zot i yèm, é sak zot i yèm pa. Mé dann la lang kréol rényoné, lé pétète bizar sak mi sava dir azot, mé moin néna konm parti pri d’èm lo total é kapital. Total sak mi antann dir ! Total sak mi lir sansa mi antann lir ! Total sak mi shant sansa mi antann shanté.

Pou kosa zot va dir amoin ?

Pars moin néna konm linprésyon d’ in lamayaz sharnèl rant li épi moin - in kordon onbilikal i kass ar pa zamé, i koup ar pa zamé. Zot va dir amoin é avèk lo fransé ? Bin figir azot mi di pa mi yèm pa li, mé la pa parèye la pa lo mèm amour pou l’inn épi pou l’ot. Si tèlman si ni pran in fonnkèr dann la lang fransé, mi yèm ali la plipar d’tan - si mi yèm pa mi anvoye ali dingé-, mé mi yèm ali plis kan moin la fine mète ali, dann kréol rényoné.. Antansyon mi ronyé pa son mizik, son poézi, son boté, son frazé, li aral amoin pou d’bon kan li lé dann la lang fransé mé pardon éskiz, plis bonpé plis kan li lé dann kréol rényoné.

Non mi ronyé pa fransé, mé i fo dir mon lang matèrnèl sé kréol rényoné é sé konmsa sa mon limazinasyon i anport amoin. Romark mi pouré détèst ali vi lo mal li la fé mon bann zansète, vi lo tor li la fé azot-sirtou koman lo sistèm la ansèrv dé li pou dépèrsonaliz anou. Mi pouré mé mi détèst pa li, la pa lo ka dabor pars moin na poin okin lobligasyon par raport ali, ni sète èm ali, ni sète détèst ali : si mi doi détèst in fonnkèr dann la lang fransé mi détèst ali san rogré. Si mi yèm, mi yèm, lé konmsa é pa otroman rarman a la foli .si mi yèm pa i fonkèr dan kréol rényoné, mi soufèr, lé vré mi soufèr.

Si mi di azot in n’afèr, moin lé sir zot va pans mon tète lé pi bon ébin figir azot kan moin téi étidyé lo droi-lo droi la, sa la pa in gouyav mir sa ! Mé si moin téi vé konète si moin l’avé bien konprann ali ébin, dann mon kèr, moin téi mète ali dann kréol rényoné. Sa téi fé rir demoun, mé téi fé pa rir amoin pars lété konmsa moin téi pran son posésyon son konténu - in manyèr moin l’avé pou fagosite ali.

Mé zami si mi di azot kékshoz mi koné pa koman zot va pran sak mi sava dir azot. Mé zami, mon bann dalon, si mi di azot mi yèm bann shanté légliz, mé mi yèm azot plis kan zot lé dann kréol rényoné ké kan zot lé dann fransé. La pa pou sak li di, la pa pou lo sans son parol, mé pou son kapasité antrène amoin dann in rèv i fini pa zamé. Zoli mizik, zoli parol anport amoin, anmène moin. Mi sava pa fé la rézistans m’a lèss amoin solman alé.

Lang kréol rényoné ou i sort dann zantraye mon bann zansète. Mi domann amoin si ou sé in kado Bondyé ko nm sak tout bann pèp la gagné. Mi domann si sé li k’lamenn aou konmsa dsi in plato lor si la pal or larzan. Lang kréol rényoné, promyé manifèstasyon zéni lo pèp rényoné, lé inkroiyab konm mi yèm aou.

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus