Dé-lanspèk in pé La Rényon épi bann Rényoné !

7 zwiyé 2009, sanm Justin

Alé konprann pou kossa mé dann nout péi gran konm in pti kok pistash dann loséan indyin, dan nout péi La Rényon, lé shoz pou shanjé i mète lontan... É kan i fodré alé vite, sé lèr k’ni sava dousman. Parlpi bann maloki k’i ral lo péi an aryèr !

Kossa mi vé dir par-la ? Aryink la vérité, mon bann dalon ! Gouvèrnman la Frans la pa gingn fé in réform kan lété lo tan pou fèr ; é kan li la fé, po aplik sa, li la marsh dousman, koman kourpa, koman léskargo si zot i vé.
Nou l’atann 1848, vin désanm, po gingn bate lésklavaz a-tèr, ankor pou ranplas sa par in rézime z’angazé, lété pa roz non-pli, lété pa in gouyav, parlfète lété pa konm in kréyon déyèr l’orèy...

Lané 1946, la vote la loi légalité, mé la mète plis ke sinkantan pou nyabou aplik sa apépré konm-k’i fo pou lo droi sosyal. Antrotan la fé la rézyonalizasyon, mé konm di Kréol, i mank touzour di santime pou fé in fran, i mank touzour in droi pou déside par nou-mèm sak lé bon pou nou, é pa rar k’i mank anou lo moiyin pou moiyéné...

Solman, rézime kolonyal lé ankor la, lékonomi d’kontoir lé la-mèm, lèspri kolonyal lé la galman é lo shèf lo parti kolonyal, souvan-défoi, sé lo préfé par li-mèm. Sa sé in z’afèr, nou la vi, avèk nout zyé vi, dann lo mouvman lo COSPAR la améné...
Zot i pans pa k’i fodré fini avèk in n’afèr konmsa ? Zot i pans pa lo tan l’arivé pou dé-lanspèk in pé nout péi, libèr in pé nout fors ?

 Justin


Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus