Témoignages - Journal fondé le 5 mai 1944
par le Dr Raymond Vergès

Cliquez et soutenez la candidature des Chagossiens au Prix Nobel de la Paix

Lakey lo sit > Chroniques > Oté

Dopi shakinn solon son prop moiyin, an atandan lo prinssip shakinn solon son prop bézoin…

mardi 19 séptanm 2023, sanm Justin


Mézami yèr nou la anparl lo dévlopman noute péi pars nou néna bonpé problème sossyal é ni pé dir si in pèp i vé règ son problèm sosyal, li néna intéré règ son problème dévlopman — i fo li néna in dévlopman bien ékilibré. Fransh vérité néna arienk lo dévlopman k’i pé pèrmète in pèp gingn viv konm k’i fo.


Astèr in pé i di, lé possib, é lé sirman possib ké l’éta, dann in péi dévlopé, i garanti in bon nivo d’vi pou son popilassion : mwin la déza antann déssèrtin péi konm La Finlande la fine mète rovni sossyal-la an aplikassion. Mwin la antann dir galman dann tan lo pétrol téi vo d’lor, lo gouvèrnman téi pé aranj in bon vi pou son bann zabitan… Mi koné pa oussa zot lé randu zordi, antouléka mi panss pars sa sé in n’afèr ziska zordi lo kapitalism i akssèpt pa.

Pou kossa ?

Pars ni koné bien lo kapitalism lé bazé dsi lésploitassion l’om par l’om. Konm li néna sa pou prinssip do baz, l’ésploitassion kapitalist i amenn dirék dann pliss d’ésploitassion, pliss l’inégalité, é pliss la povrété pou in parti la popilassion... La rishèss i antass in koté, la mizèr i antass l’ote koté. Lo mékanism lé sinp é pa arienk zordi ni koné sa.

Astèr ni panss néna pou vréman in rézime sossyal idéal k’i fé ké, ni pé kite lo réjine bazé dsi lo prinssip « pou shakinn, solon son prop moiyin » pou trape sqak l bzé dsi lo prinssip « pou shakinn solon son prop bézoin ». Siréssèrtin dann lo mond ni viv koméla kissoi dann in groupe péi, kissoi dann lo monde antyé, lé possib shakinn i gingn lo kontantman dann son prop bézoin… Lé possib mé lo rézime i pèrmète pa dann la plipar bann ka.

Mé lo kapitalism avèk son bann varyante kolonyalist, néo-kolonyalist, kapitalism sovaz, kapitalist monopolist ni rotrouv anou dann in sossyété i garanti pa pou l’imanité la satisfakssion son bézoin donk konm mwin la fine di : i akimil la rishèss d’in koté épi la povrété dann l’ote koté… Mézami nou k’lé dann in sossyété konmsa é si ni vé toute demoune i pé viv korèktoman mi panss nou lé dann l’obligassion fèr noute révolission, tèl fasson shakinn néna lo bien k’i fo pou li viv korèktoman.

Nou lé bien loin d’in sossyété konmsa mé sé dann dirékssion-la ké ni doi alé.

A bon antandèr, salu !

Justin


Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?

signaler contenu

Plan


Facebook Twitter Linkedin Google plus