Dsi in batar MCUR la Réjyon i vé mèt anlèr !

28 séptanm 2012, sanm Justin

Na poin lontan, moin la lir dann zournal la droit, Konsèy réjyonal i vé son "MCUR". Alé oir, li-mèm la fizy sa l’ané 2010 é li la fé vnir in bann kriyèr d’nuit pou bat tanbour la dsi. Kan ou na souvnans tout la mantri la di dsi la MCUR, ni pé di : sa in n’afèr sa ! Pars si i rogard in pé anlèr-anlèr, i pé di, banna i jène pa zot pou arpran pou zot kont in bon l’idé la Réjyon l’avé dann tan Paul Vergès lété prézidan. I fo dir, sa lété déza dann program PCR dopi in bon koup de tan. Lé posib, in pé lé riskab èt kontan pars in bon l’idé banna la pa lès tonbé, zot la artrapé : errare humanum est ! Demoun na lo droi èt dan l’érèr, mé i fo pa rès pri la-dan.

Solman, i fo demoun nana la mémoir. Pou kosa mi di sa ? Pars l’ané 2009, la pèt in gran polémik dann zournal. In koté l’avé bann z’advèrsèr, l’ot koté l’avé bann partizan la MCUR. Mi pans lé pa initil rotourn in pé an aryèr pou lir kosa in bann té i ékri, é kosa l’ot bann té i réponn. Nou na lo tan pou sa, pars lo déba va vni an son tan. Mé ni pé déza di, l’istoir La Rényon-la, na poin in n’afèr lété falsifyé konm sa é pa arienk in foi. Pa arienk in kou li lété déformé pou done bann kolonyalis épi bann z’ésklavazis in bon rol é pou sèy fé oir anou la vi nout bann z’ansèt in drol fason.

Kisa la pa antann dir madam Desbassyns té la divine providans ? San parl lo maléré sor bann z’ésklav bien antandi. Kisa la pa antann parl Françoise Chatelain konm lo gran monmon tout bann Rényoné ? San parl Marie Toute, malgashine, biensir. Kisa la pa antann dir la vi bann z’ésklav lété pa si dir ké sa dann péi Bourbon par rapor d’ot l’androi ? San parl vréman lo sor nout bann z’ansèt. In tan, demoun té i sava Mizé Léon Dierx oir fizy Mussard, shasèr noir maron, konm in gloir pou la koloni... Lé vré, la konésans la évolyé. Lé vré, dopi la loi Taubira, l’ésklavaz èk la trèt lé rokoni konm krime kont l’imanité. Lé vré, bann z’istorien rényoné la fé zot travay épi la fé konèt dé shoz ziska zordi lété kasyèt dann fénoir. Solman nana plizyèr fason oir l’istoir La Rényon.

Zordi mi di azot, batay pou la vérité dan l’istoir La Rényon la pankor arété, moin lé sir li va kontinyé. Sa lé konm batay pou done nout lang kréol rényoné son vré plas dan la vi bann Rényoné. Sa osi va kontinyé !

NB : Konsèy réjyonal i vé fé "La maison du marronnage, du maloya et du patrimoine". In pé rikiki konm MCUR, non ?

Justin


Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus