
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
24 octob 2012
Matant Zélida la ékrir Justin :
Mon shèr nové, mon spès salté,
M’a dir aou in n’afèr dopi lontan moin la anvi dir aou é sa i tonm bien vi k’in pé la trouv moiyin fé in somenn internasyonal bann kréol é zistoman nou lé dann somenn-la. Donk ala sak mi vé dir aou : kréol rényoné-la, konm tout kréol, pou moin sé in patoi - in pé i di osi, sa in parlé. Donk, i di bien sak i vé dir. Sa in zoutiy pou parlé, é mi azout ankor èk sa, la pa pou parlé ninport ou : kan ou lé an bone sosyété i vo myé koz fransé, si ou lé an France bien antandi ! La pa non pli pou diskite dsi tout z’afèr : i vo myé ansèrv dé li kan ou na z’afèr pa tro sèryé pou dir, pars si lé sèryé i vo myé ou i parl an fransé, kan ou lé rant fransé. Dizon i pé koz kréol rényoné kan ou lé an parmi out moun, kan i kass la blag, kan i rakont zistoir pou fé ri la boush. Sansa ankor pou shant séga. Tout fason i fo dmann in zoutiy fé kékshoz li gingn, i fo pa dmann ali fé sak li gingn pa . Ek in fangok-in pé i di osi in grat - ou i pé fèr in pti zardin, mé ou i gingn pa okip in gran bitasyon. In pti zoutiy i pèrméte fé in pti travay, pou gran travay i fo gran zoutiy. Tok ! Pran sa pou toi !
Justin la fé pou répons :
Mon vyé matant k’i koz touzour la boush rouvèr,
Sak mi romark an ou, sé k’shak foi k’ou i gingn ou i pran bann problèm par lo bout k’i fo pa. Dabor, pou ou kréol rényoné sé in patoi alé oir kréol rényoné sé in lang réjyonal é sé konm sa k’èl lé marké dann lo droi fransé épi na bien lontan bann éspésyalis la lang i anploiy pi in mo konmsa par raport in lang. Konm kréol rényoné épi bann lang kréol an zénéral, épi in kantité lang dsi la tèr...
Ou i trouv nout lang kéol rényoné i doi ète rézèrvé arienk pou dé troi pti domène konm ou i di an o la. Rokoné ou mèm nout lang la fine désote bann frontyèr ou la marké pou èl, é dopi lontan : èl lé dann la politik, èl lé dann la kiltir, èl lé dann la rolijyon. El i okip mèm la filozofi. Si ou i kroi pa, lir liv Aude-Emmanuelle Hoareau ou va konprann. Zordi èl i ansèrv pou tradui bann bann désiné, konm Tintin, Astérix épi d’ot ankor. Akoz pa ansèrv aèl pou tradui bann gran tèks konm la bible par égzanp(*). Matant, lang kréol rényoné sa in bon zoutiy i pé pèrmète fé bon travay ansanm. Nout lang la pa in lang andikapé é èl i ofèr demoun, - sak i vé bien fé l’éfor konète a èl pratik a èl-tout sort posibilité. Astèr, ou i pé konprann pou okip in bonpé domène la vi sosyal, la kominikasyon, la réfléksyon..., i fo firamézir amélyor lo zoutiy, firamézir rann ali kapab okip lo domenn li lé an kapasité d’okipé. Konm di lo kont : mové z’ouvriyé i s’an plègn mové zoutiy. Tok ! Pran sa pou ou !.
Justin
* Martin Luther ? Zot i koné ali ? In gran pèrsonaz la rolijyon protèstant ? Bin bononm-la la tradui la bib dann la lang bann z’alman, dann tan bann moun kulturé té i ansèrv arienk latin ou sinonsa lo grèk. Mi sort lir in tèks i di ,téi fo atann Luther i tradui la bib an alman pou klang-la i dovien in lang litérèr..
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Bann modékri andann forom
24 octob 2012, 03:14, sanm gauvin Georges
Zot i on Raphaël Confiant ? Sa in l’ékrivin martiniquais. li sort tradui an kréol martinik lo liv Albert Camus :"l’étranger". i par sa lé fine tradui dann 49 lang sé lo roman frans lo plis tradui dann bann lang déor.In bon nouvél ! Kansa in rényoné( sansa in group demoun) i déside fé travay-la ?