Firamizir amélyor la lang, firamézir rogoumant son kapasité ...

24 octob 2012

Matant Zélida la ékrir Justin :

Mon shèr nové, mon spès salté,
M’a dir aou in n’afèr dopi lontan moin la anvi dir aou é sa i tonm bien vi k’in pé la trouv moiyin fé in somenn internasyonal bann kréol é zistoman nou lé dann somenn-la. Donk ala sak mi vé dir aou : kréol rényoné-la, konm tout kréol, pou moin sé in patoi - in pé i di osi, sa in parlé. Donk, i di bien sak i vé dir. Sa in zoutiy pou parlé, é mi azout ankor èk sa, la pa pou parlé ninport ou : kan ou lé an bone sosyété i vo myé koz fransé, si ou lé an France bien antandi ! La pa non pli pou diskite dsi tout z’afèr : i vo myé ansèrv dé li kan ou na z’afèr pa tro sèryé pou dir, pars si lé sèryé i vo myé ou i parl an fransé, kan ou lé rant fransé. Dizon i pé koz kréol rényoné kan ou lé an parmi out moun, kan i kass la blag, kan i rakont zistoir pou fé ri la boush. Sansa ankor pou shant séga. Tout fason i fo dmann in zoutiy fé kékshoz li gingn, i fo pa dmann ali fé sak li gingn pa . Ek in fangok-in pé i di osi in grat - ou i pé fèr in pti zardin, mé ou i gingn pa okip in gran bitasyon. In pti zoutiy i pèrméte fé in pti travay, pou gran travay i fo gran zoutiy. Tok ! Pran sa pou toi !

Justin la fé pou répons :

Mon vyé matant k’i koz touzour la boush rouvèr,
Sak mi romark an ou, sé k’shak foi k’ou i gingn ou i pran bann problèm par lo bout k’i fo pa. Dabor, pou ou kréol rényoné sé in patoi alé oir kréol rényoné sé in lang réjyonal é sé konm sa k’èl lé marké dann lo droi fransé épi na bien lontan bann éspésyalis la lang i anploiy pi in mo konmsa par raport in lang. Konm kréol rényoné épi bann lang kréol an zénéral, épi in kantité lang dsi la tèr...
Ou i trouv nout lang kéol rényoné i doi ète rézèrvé arienk pou dé troi pti domène konm ou i di an o la. Rokoné ou mèm nout lang la fine désote bann frontyèr ou la marké pou èl, é dopi lontan : èl lé dann la politik, èl lé dann la kiltir, èl lé dann la rolijyon. El i okip mèm la filozofi. Si ou i kroi pa, lir liv Aude-Emmanuelle Hoareau ou va konprann. Zordi èl i ansèrv pou tradui bann bann désiné, konm Tintin, Astérix épi d’ot ankor. Akoz pa ansèrv aèl pou tradui bann gran tèks konm la bible par égzanp(*). Matant, lang kréol rényoné sa in bon zoutiy i pé pèrmète fé bon travay ansanm. Nout lang la pa in lang andikapé é èl i ofèr demoun, - sak i vé bien fé l’éfor konète a èl pratik a èl-tout sort posibilité. Astèr, ou i pé konprann pou okip in bonpé domène la vi sosyal, la kominikasyon, la réfléksyon..., i fo firamézir amélyor lo zoutiy, firamézir rann ali kapab okip lo domenn li lé an kapasité d’okipé. Konm di lo kont : mové z’ouvriyé i s’an plègn mové zoutiy. Tok ! Pran sa pou ou !.

 Justin 

* Martin Luther ? Zot i koné ali ? In gran pèrsonaz la rolijyon protèstant ? Bin bononm-la la tradui la bib dann la lang bann z’alman, dann tan bann moun kulturé té i ansèrv arienk latin ou sinonsa lo grèk. Mi sort lir in tèks i di ,téi fo atann Luther i tradui la bib an alman pou klang-la i dovien in lang litérèr..


Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?

Bann modékri andann forom

  • Zot i on Raphaël Confiant ? Sa in l’ékrivin martiniquais. li sort tradui an kréol martinik lo liv Albert Camus :"l’étranger". i par sa lé fine tradui dann 49 lang sé lo roman frans lo plis tradui dann bann lang déor.In bon nouvél ! Kansa in rényoné( sansa in group demoun) i déside fé travay-la ?


Témoignages - 80e année


+ Lus