
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
7 mé 2012, sanm
Katastrof-la, sa i ariv ! Nana katastrof natirèl. Dé foi, i gingn pa fé arien kont sa. Dé foi, sé in katastrof anonsé, é konm k’i diré, bann gouvèrnman épi bann résponsab la pa fé arien, touléka la pa fé sak i fo pou anpèsh in gro déga. La répons lé sinp : na tro problèm pou réglé toutsuit pou toutsuit pou alé ankor règ bann problèm v’ariv dan di-zan, vint-an, sinkant-an, sansa plis ankor. Moin pèrsonèl, mi admir bann dirijan lé kapab amène lé dé ansanm, é mi trouv lé domaz i done pa zot plis résponsabilité, plis pouvoir pou amène in bon politik.
Kèl l’égzanp ni pé an avoir ? L’égzanp i mank pa, isi konm in pé dan tout péi, tout kartyé. Ni pé parl la rout litoral, ni pé parl tram-trin, ni pé parl ankor in bonpé d’ot z’afèr. Ni pé parl dsi la rout Tamarin. Dsi lo poinn vizé la rout Tamarin, si ni souvien bien, lété pa sir fé ali l’androi la fé. Pou kosa ? Pars Kréol na plis dan son tèt litoral ké lé-o, pou la modèrnité, pou déplasman, pou konbien sa i kout. Sé pou sa, si ni rapèl lo tan té i vé fé rout-la, in pé té i di i fo fèr ali bordmèr, konmsa noré kaziman in l’otorout épi noré kout la monaye, mé pa plis k’i an’fo. Inn dé té i di myé vo fé rout-la in pé dan lé-o konmsa li sar in pé abrité kont radmaré, épi nora in voi rapide rant Lo Por épi lo sid. Solman, prépar la moné, pars avèk tout ranpar, tout ravine néna, sa i mank ar pa kout shèr. La prèv ? La kout in milyar l’ero.
Solman, si koméla i oi arienk l’avantaz in déplasman rapid épi in moiyin pou dézanklav lo sid, épi l’ouès, moin lé sir, dan l’avnir va oir ankor bonpé plis z’avantaj pou an avoir fé so rout-la. Pars i fo pa obli lo réshofman klimatik : tanpératir va rogoumanté, sa lé sir, mé konbienn dogré ? Dé dogré solman sansa troi, sansa kat... Oplis va shofé, oplis la mèr va monté. Oplis la mèr va monté, oplis nora radmaré for. In késtyon ? Nou lé sir la rout dsi bordmèr va rès o-sèk, dopi Savannah ziska Sin-Lui. Mi an souvien, moin la vi in kart dann in zournal, é bin mi pé dir azot sa la fé fèr amoin mové rèv. In gran bout bordaz La Rényon lété d’sou la mèr, mé... la rout Tamarin té o-sèk.
L’èr-la, sanm pou moin, si lé vré i fo tash moiyin règ bann problèm zordi, i fo galman règ bann problèm domin épi sèt v’ariv apré domin. I di souvan, gouvèrné sé prévoir ! Sa in bon prinsip. Mé lé domaj in pé i profèr lo patoi k’i di konmsa : apré moin lo déluj ! Déluj v’ariv apré moin.
Justin
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)