
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
21 out 2009, sanm
La rantré l’arivé. Lo lou i sorte dann boi. Lo réktèr i vyin ésplik anou, konm de koi, toute i roul ron. L’édikasyon nasyonal nana bann z’amontrèr an sifizans. Mèm an tro. Byin ! Pliské byin ! Dé san karant mil marmay la trouv z’ot plas dann in lékol : matèrnèl li, primèr-li, kisoi p’ti lékol, kisoi moiyin lékol, kisoi, gran lékol. Myé k’sa… I tard pa, La Rényon i sar artrap son rotar déssi La Frans pou sak i konsèrn lo poursantaz z’élèv lé réssi légzamin. Byin ! Pliské Byin ! Donkalor, lo boug sé in réktèr éré, vi k’li la byin amène son promyé rantré,li la byin amène son bato konm k’i fo.
Ala, k’in pé, in bann zamé kontan, in bann rodèr d’boute, in bann i shèrsh lo pou dan la tète na poin shové i trouv moiyin dir, lé pa si bèl ké sa, lé pa si byin ké sa, lé pa roz partou, pou toulmoun, dan toute lékol. Lo réktèr, son gaz i monte : kossa so bann san konprann nana pou may azot dann son l’édikasyon nasyonal. Akoz so bann i koné pa aryin i prétan donn in l’opinyon valab la-dsi ? Bann tète vide, va ! Bann z’ignoran,va ! Mi domann amoin si so bann moun i koné mèm konté. La pa sir !
Zistoman, bann tète vide-la i domann pou kossa, an parmi bann z’amontrèr i sort la-ba déor, nana soisann-dis la poinn post, lé san-aféktasyon. Lo réktèr, bandé an trann-sis i di azot : mé toultan lé konmsa ! Poufèr zot i fé l’étoné ? Poufèr zot i fé z’ot gro-kèr. Mé ala pa k’so bann moins-ké-aryin, i prétan dir bann demoun la pass z’ot diplome La Rényon, lédikasyon nasyonal la fé valding azot dann bann gafourn la métropol ? Akoz, bann moun la gingn z’ot diplome issi, in pé la poin post, ni d’issi, ni d’la-ba ?
La, lo réktèr bandé an soisann-douz -dé foi trann sis !- la di : antansyon ! Pou son par, li okip L’édikasyon nasyonal, li sé lo gran shèf la-dan. Li fé pa la politik. Li may pa sanm sa !
Justin
l’ésplikasyon inn-dé pti mo :
An sifizans : la kantité k’i fo ;
Gafourn : in landroi pèrdi.
Son gaz i monte : son kolèr i monte.
Poufèr : pou kossa ! Akoz
San konprann : tète vide, z’ignoran… topète-morète.
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)