Sin-Lé i sorte sign sa konm nèf komine la fine signé.

In avanssé la sharte linguistik lofis la lang :

1er septembre 2022, par Justin

Mézami néna dis komine la fine sign la sharte biling lofis la lang i propoz bande koléktivité. Mi pans sa sé kékshoz inportan pou lemoune nouté péi. La lang kréol La Rényon sé kan t mèm promyé lang parlé issi La Rényon.. ;li lé ultra mazoritèr dann lopignon.

Kan wi sava la méri sé pou dé shoz sèryé pou ou é sé pou in démarsh ofisyèl souvan dé foi é lé bon ké wi pé fé konprande aou é ké wi konpran lo moune i akèye aou.. Lé vré plizanpli d’moune i di zot i koz épi zot i konpran franssé. Mi doute pa pars toute le moune i pass par la kaze lékole é lékol ziska zordi sé prinsipalman dann la lang franssé..in pti pé an kréol rényoné.

Toutefasson ni koné bien néna ankor in ta avèk in paké d’moune la bézwin koz an kréol pou fé konprande azot é la bézwin galman k’i koz avèk zot an kréol rényoné pou in bon nivo konprénir.alor sa i sufi pou zistifyé k’i sign in sharte biling.

Mé la pa arienk sa : mèm le moune k’i manyé lo franssé, épi lo kréol an mèm tan,zot lé pli alèz kan la konvèrsassion i fé an kréol rényoné é sa lé inportan kant mèm. Pou sak i koz é i konpran arienk franssé, zot ossi zot néna lo droi d’in bon nivo d’konprénir é d’ kominikassyon dann la lang zot i konpran épi zot i koz.

Ni diré sa sé in problème démokratik, in problème réspé pou lé z’inn épi pou lé zote.

I rèss in problème kant mèm : kan la konsytitisyon i di la lang fransèze sé la lang nassional in pé i pé dir, i fo toute i fé an franssé é sak lé pa kontan li na ka pran konstan, mé sa la pa démokratik, sa la pa réspéktyé pou la majorité i parl kréol rényoné é final de konte nou lé pli pré d’la dikatir ké d’la libèrté épi l’égalité.

Si ni vé dann noute démarsh toulmoune lé lib épi lé égal, i fo komanss par désside in foi pou inn bone foi lo bilinguisme franssé-kréol shé nou La Rényon .Ni pé di sa sé in bi é bi-la i fo ni gingn trap sa firamézir.

Mé zami mi panss nou va avans dossi, pti a pti, ziska ké ni ariv in sityassion linguistik i konvien anou épi i konvien toulmoune-in késtyon d’liberté, d’ égalité, épi do démokrassi. La sharte sé in bone avanssé .Lo kréol dann lékol sé in avanssé galman .Mé linfèryorité nout lang de néssans par rapor lo franssé dann média pou mwin sa lé pa satisfézan é nou néna ankor in bonpé pou avanss dsu lo poinnvizé linguistik.

A bon ékoutèr : salu !


Signaler un contenu

Un message, un commentaire ?


Témoignages - 80e année


+ Lus