In fime moin la gard dsi Vanuatu. Moin mi oi pa la grann mizèr ladan !

12 zwin 2020, sanm Justin

Mé zami néna inn dé zour, mi pans dsi archipel, moin la gard in fime dsi lo Vanuatu. Pou kosa moin la gard sa ? Dabor inn sé in l’ansien kondominion rant La frans épi L’anglétèr téi apèl nouvèl zébrid. Dézyèmman pars banna la amène in guèr féros pou anpèsh l’Indonésie mète la min dsi zot péi é sa mi an souvien té dann laktyalité momandoné.

Troizyèmman pars péi-la sré paré-t-il lo dèrnyé péi néna dsi la tèr pou son rishèss par pèrsone : in dolar par zour é par pèrsone. Arzout èk sa, dann bann fime la néna toultan zoli zistoir é zistoir kan lé zoli, sa sé mon n’afèr sa. Donk moin la rogardé, mé antansyon mi sava pa rakont azot lo total é kapital mé inn-dé zafèr la mark amoin-I fo mi di azot kant mèm lo péi i di li lé sosyalis épi li la mète an plas in réjime sosyalis suivan son kiltir é suivan la volonté zot promyé prézidan lété in pasteur protéstan.

Dann péi la, néna in séktèr konm koméla-i apèl modèrn - épi in séktèr i apèl la koutime. Néna bann bank, mé néna osi bann kokiy i ansèrv konm moné mé la plipar d’tan i fé lo trok : mi done aou sak ou la bézoin, ou i done amoin sak i mank amoin. In pèshèr v’amenn poisson pou shanj kont frui légime. In madam v’amenn tapi pou pèye lékol son pti marmaye pars antansyon banna i sava lékol laba. In jenn v’amenn in zoli kass tète pou éshanj avèk son granpèr kont in lobjé lété son papa é téi doi akonpagn ali dan la vi.

Lo fime l’amontr in prosé pars in ga l’avé vol in poul demoun. Lo shèf koutimyé i fé vnir ali épi sak i port plint épi li la rokonète li la vol lo poul mé li la déklar li lé dakor pou rann in volaye lo moun épi donn in bonpé sonz an konpansasyon. Prosé la fini konmsa é lo shèf la di : « Astèr la vi i pé arkomans konm avan ! »

In késtyon moin téi poz amoin, sé si banna i manz a zot fain. A la fin moin la konprann pèp-la i manz suivan son fain, néna in kaz pou shakinn rèss dodan, in tèr pou travaye i apartien la koutime épi i soign zot maladi sirtou ké l’èr lé bon, épi lo klima l korèk… Si tèlman moin la di dann mon kèr : « Mi oi pa la grann mizèr ladan, mi oi pal o liks non pli, mi oi in grann kiltir. Finalman mi pans lé pli proférab viv dann in péi konmsa plito ké dann in kartyé pov in vil modèrn ».

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus