
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
12 mé 2012
Mi an souvien, nana pli lontan ké lontan, in plantèr Boi d’Nèf Sin-Dni l’avé ashèt in kamiyon Renault-25 pou li tir son kann. Lo kamiyon lété dézyèm min, é shak foi la koup kann i ariv, lo boug té blizé dépans l’arzan pou fé réparasyon. L’èr-la, lo boug i komans fatigué, li kalkil lété méyèr dann tan li té i pèy demoun pou tir son kann. Toultan li rakont son maléré sor, é la plipar d’tan dovan la boutik, lo samdi soir, apré an avoir pik inn-dé lèv tèt. In zour, li l’apré rodi son z’istoir kan in kamarad ali i di ali konmsa : « Alon shanjé ! Mi done aou in bèl koshon, ou i done amoin out kamiyon ». In drol l’éshanj, mé lo boug lé dakor. Li pran lo koshon épi li amèn sa son kaze... Mi pé dir azot son madam la pa fé ali in bon résépsyon, é mèm la mèt ali dor déor. Arozman pou li, son koshmar la fini kan son kamarad la ramèn son kamiyon. Li té kit pou in bon gingn la ont, épi, bien antandi, demoun la done ali in pti nom, konm demoun na l’abitid fé dan la kanpagn. L’apèl ali : "Tiou koshon !"
Pou kosa mi mazine sa ? Pars i fo pa alé dann in trou d’bébèt pou trouv in n’afèr konmsa. La prèv ? Na in moun i apèl Sarkozy, minis Finans épi apré prézidan. In zour li antann dir, la Bank dé France nana in stok l’or... plis troi mil tone. L’or ? Sa i ansèrv de riyin, li di dan son kèr, si i vann pa, é lo péi la bézoin l’arzan. Donk li va vann in kantité do l’or shak ané, li va ashté z’aksyon. Demoun va oir son kapasité. Donk shak ané, i vann in sèrtin kantité épi i ashèt z’aksyon. La Frans i gingn in paké milyar : plis nèf milyar l’éro. Mé l’or i pran la valèr, li kout plizanpli shèr, si tèlman k’in momandoné, i fé lo kont. L’èr-la, i kalkil, si lo péi l’avé pa vann son l’or, li noré an kapital plis dis-nèf milyar, donk la anpèrd dis milyar, é mi pé dir azot la Kour dé kont la fé sif zorèy lo prézidan kan li la vi sa l’ané 2012, moi d’févriyé.
Biensir, la pa bat tanbour la dsi ! Biensir, la pa di sa dann télé ! Pars lo pti prézidan té i vé fé pas ali pou nout sovèr. Kèl sovèr mon dyé ségnèr ? K’in boug la fé pèrd la Frans plis dis milyar l’ero. Pou moins ké sa, Jérôme Kerviel la pas an prosé é la kondane ali siouplé. Sarkozy non ! Boudikont, mi trouv pa li pli fité ké lo boug la shanj son kamiyon kont in koshon. Mi trouv mèm lo plantèr Boi d’Nèf té moin danzéré ké lo prézidan. Mi koné pa kosa zot i anpans ! In kamiyon pou in koshon la pa in bone idé, é gaspiy l’or la Frans té pa inn non pli.
Justin
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)