
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
11 séptanm 2020, sanm
Mézami, si mi ékout tout sak i parl La Rényon dann tan la gèr karant kisoi bann tizanèr, kisoi bann plantèr, kisoi ankor bann zintélèk, antouléka bann i ral lo kèr dsi tan lontan la fine alé, ni antann souvan dé foi, nout bann vyé famiy la fé prèv d’in gran kouraz épi d’in gran léspri pou invanté. Donk, dann fonn mon kèr mi pans mon gro-granpèr, épi mon gro-mèr, épi mon vyé famiy la nyabou fé mirak par raport la sisyasion lété vréman difisil. La nyabou fé tonm la pli par an sèk.
Souvan défoi mi antann désèrtin apré dir si lé vré bann rényoné la soufèr lo mank zinportasyon, dann l’ansanm lo dé san mil pèrsone l’avé shé nou dann l’ané Karant la bien réisi débrouye zot kari : in pé i di friyapin la sov anou, d’ot i di magnok patat sa la pa mank anou, d’ot ankor i anparl mayi pinm, kanbar, luil pistash, arzout èk sa kan téi tyé koshon apré k’la soul ali pou anpèsh kriyé. I di osi, bonpé la mète linz goni sansa rabane. Mon papa téi rakont anou, étan pti, li téi sava mèm loin si i fo pou gingn luil, la grèss, mayi zariko marshé noir. Moin téi antann pa li dir avèk tiké rasyoneman li téi rotourn san rien.
Mé mi rapèl in shanson la gèr téi di konmdekoi : « Aye ! aye ! kout amoin zot tout goni vid i tienbo pa d’b out ! ». Moin la konète demoun la viv dan lé boi kaziman an langoutiy tout in guèr… Mi koné késtyonn manzé ziska zordi lidé d’la fain i okip ankor nout léspri é sète la plipar d’moun, ziska paré pou bataye pou gingn in sasé do ri épi in boutèye luil. Alor mé zami, ala mon késtyon :
Si lé vré kréol La Rényon lé démèrdèr, si i di in pé tout zafèr i pouss isi shé nou, si i di ankor kréol la poin la taye dan la tète koman ni pé konprann demoun la soufèr la fain-si lo moun la soufèr - é si zot la pa soufèr pou kosa nout tète lé anklavé avèk problèm la fain, la maladi, la mortalité zanfan, lo bann mor an suite de koush. Soi sak mi di la pa vré, soi réjime kolonyal é bann gro propriyétèr lété si tèlman abizèr ké bann ti la soufèr anpliski pé.
Mon bann dalon, mi poz azot késtyon-la, pars mi poz amoin sa galman, é sak i pé réponn sar lo bienvén i dann zoinal Témoignages.
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)