
C’était un 30 juin
30 juin, par1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
27 avril 2022, sanm
Mézami, mi rapèl dann tan l’avé la savane dopi La Possesion ziska Tansalé é dann tan-la l’avé galman lo train vapèr.
L’avé poin bonpé, mé tazantan l’avé lo train voiyajèr épi lo train marshandize... Aprésa l’avé lotorail. Mé mi rapèl bien kan zèrb la savane té rouz épi té sèk lété pa rar zétinsèl té i mète dofé dann la savane.
Pou kossa dofé téi pran ? Pars lo kondission lété bon pou fé parnde ali.
Dofé i pran kan bande kondission lé réini pou li pran. La sossyété lé parèye, mé la pa lo klima natirèl ni anparl. Ni anparl lo klima sossyal. Sa i sava, sa i vien, é momandoné tangaze i pète pars la sityassion lé pi siportab. Mé pi siportab-la, sa i désside pa par dékré, i désside pa dann liv an suivan in kode partikilyé. Par l’fète, mèm bande gran politolog i gingn pa prévnir si tèl lévénman, sansa in n’ote, i pé déklansh in gran dézorde sossyal.
Toute fasson mwin la fine oir bande gran politolog i anons pa arien par avans, mé ka n la finé pété, zot i étidyé lo pou kossa. Zot lé pa dovinèr biensir. Zot lé sinploman konstatère… Dann déssèrtin péi, in sinp laksidan dsi la route i pé provok in komansman d’révolission. Dann d’ote sé la fain tou sinploman, sansa la vi shèr, sansa bande traka l’admministrassion i mète demoune dodan k’i pé provok sa. Issi La Rényon nou la di sé lo sistème néokolonyalist ké l’apré pouss demoune a boute.
Yèr mwin la ékrir :
« Lo vré rézon, sanm pou mwin, é mon parti - sirtou bande gran dirijan nou l’avé l’ané 1959 - la fine di sa dopi lontan, sé pars nou néna in sistème lésploitassion k’i apèl lésploitassion néo-kolonyalist é k’i ral anou toultan déyèr. L’inégalité ? Sé li.L’inzistis ? Sé li. Lésploitassion ? Sé ankor li. La vi shère bazé dsi in sitème konsomassion li la inpoze anou ? Sé li. La pèrte nout shans ? Sé li touzour. La Mizère pou in bonpé ? Sé li galman. »
Mé pé s’fèr la pa lo sistème néo-kolonyalis an li mèm va provok lo boulvèrsman sossyal, mé in sinpe lévènman nora pétète in rapor do loin avèk lo sistème ké va provok ali. Mézami si ni sava aligne, inn apré l’ote, toute lo malkontantman lo pèp rényoné, nou va oir néna do koi fé pété. Mé pétète va pété, pétète i pète ar pa, pétète sé in sinp pti fé divèr.
Final de konte, in sinp létinsèli vienabou mète dofé dann la savane. Mi sava pa di dann kann mé kissa k’i koné.
Justin
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
10 000 citoyennes et citoyens – paysans, scientifiques, médecins et victimes – se sont mobilisés dans plus de 60 villes en France pour alerter sur (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
Médam zé Méssyé, la sossyété zot i ansouvien lo tan l’avé lo pou. Sa té in problèm pou zabitan noute péi pars pou-la sa i grate la tète, é i rann (…)
Les députés ont inscrit dans la loi un premier objectif d’atteindre « 87,5% » du Smic dès le 1er janvier 2026, tout en assurant de « prioriser le (…)
« Nous préparons actuellement une grande conférence sociale rassemblant responsables politiques, économistes et partenaires sociaux, pour tracer (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)