In loi dsi la libèrté, inn dsi l’égalité, kanssa in pou noute mazorité ?

20 mars 2021, sanm Justin

Matante Zélida la ékrir Justin :
Mon shèr nové, mon spèss salté, rouj-de-fon dovan l’étèrnité, si mi konpran bien zordi zot i défann La Rényon, départman fransé vi ké zordi sé lo 19 mars par konsékan lo soisant-kinzyèm anivèrsèr la loi d’départmant fransé é mi oi zot i fé in pla avèk sa… Mé a bien kalkilé si mi tronp pa, sa lété in n’afèr zot téi vé pi dann tan zot téi réklam lotonomi-lindépandans ? Mi rapèl bien la guèr l’avé rant Michel Debré épi Paul Vergès. Sa la dir lontan, kaziman in guèr san fin. Alor, siouplé lèss bann vré départmantalist défann la loi départman fransé l’ané 1946. Bann fo frèr konm zot bann rényoné la pa bézoin. Tok ! Pran sa pou toué.

Justin la fé pou répons :
Mon vyé matante k’i koz toultan la boush rouvèr mi suiv pa ou dann shomin-la. Pou kossa ?
- Dabor dsi lotonomi épi lindépandans, zordi l’opinion i rokoné Paul Vergès épi parti kominis la zamé réklame lindépandans mé lotonomi. Avèk in pti romark : li la réklam ossi k’i dékolonize La Rényon, in n’afèr zordi ankor la pankor arivé san pour san…
- Déyèm zafèr, é sa sé in vérité istorik, sé bann progréssist lo kate vièye koloni la domand la loi départmantalizasyon - voté a linanimité par bann député - pou l’égalité dé droi. Mé oila la loi d’égalité-la, voté l’ané 1946, la tro tardé pou apliké si tèlman nout pèp la konète la mizèr é inn l’égalité rabéssé mi pé dir ziska zordi : si nou néna l’égalité sosyal, nou na poin l’égalité ékonomik.. Mé la pa pou sa, nou va ronyé in viktoir nout pèp rényonné la ranporté : in bon travaye kominis konm léon de Lépervenche téi di.
Boudikonte ni pé di l’ané 1848-lo vin désanm - nout pèp la gingn la libèrté-antouléka la fin lo rézime ésklavazist - l’ané 1946, lo disnèf mars nou la gingn l’égalité noute bann droi - Zordi ni marsh dann la diréksyon pou trap noute mazorité : sète-la nou la pankor gagné konplèteman.
Tok ! Pran sa pou ou.

Padport19 mars

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus