In nouvo politik pou l’anvironeman i fo anparl avèk sèryé ! Pa in kozman la boush rouvèr !

27 zwiyé 2017, sanm Justin

Mi pans zot la lir konm moin, dann nout zournal mèrkrodi nout parti i réklam in vré politik l’anvironeman, kisoi isi la Rényon, kisoi in pé partou dsi la tèr pars bann sientifik i ésplik anou bien si i aplik pa konm k’i fo bann z’akor d’Pari, mèm si i sava pa pli loin ké bann z’akor la, l’imanité lé riskab ète dann danzé d’mor. Moin lé sir, in pé, kan va lir sa i sa dir. Justin la tète la bloké pars koman i pé konète in n’afèr konmsa par avans. Biensir toulmoun i pé anparl la finisyon di mond mé kisa lé sir pou vréman ? Kisa lé sir par raport lo poukoi, é par raport lo koman ? Sirtou koman i pé dir sé l’imanité la fote si nana lo réshofman épi lo dérègloman dann klima. L’avnir l’imanité la pa in térinn zé pou dovinèr !

In térinn zé pou dovinèr, largué mon l’ourlé don !

Mi sort lir in n’afèr l’a étone amoin in pé mé pa tro parl’fète : i paré dopi 1974 bann gran pétrolyé l’amérik, bann gran polyèr, té o kouran lo danzé d’réshofmann klimatik mé zot la désid kontinyé parèy, san prann bann mézir pou déshof lo klima pars pou zot l’arzan sé lo mètr é sé li ki komann azot épi lo mond. Kan la komans an parl sèryèzman lo réshofmann klima épi son dérègloman, l’èrla bann pétrolyé la komans pèye demoun savan pou amontr lo kontrèr la vérité. Pou l’arzan kosa k’ in pé i féré pa ? Konm diré mon défin gran-mèr Berthe, zot sré kapab vann pèr é mèr.

O fète ! Zot i souvien lo plann sirvi lo PCR ? Figuir azot sé l’ané 1975 la fé plan-la-donk in an apré 1974. Bin figir azot sa sé in plan bazé dsi dévlopman dirab… Dann in tan bonpé téi di si na poinn pétrol, si na poin sharbon, poinn salu pou l’imanité. In koinsidans pou zot ? In koinsidans k’in pti parti, dann in pti péi 2500 km2, avèk kék santène mil z’abitan, avèk mèm pa gran l’inivèrsité, gran l’ékol, épi gran doktèr la désid fé in program konmsa ? Koinsidans ? Mi pans pa. Plito in bann dirizan si tèlman okipé par l’intéré nout pèp, mé pa solman, si tèlman apré roshèrch la vérité zour épi nuit, vinn-kat dsi vinn-kat ké zot l’avé gingn in vizyon dsi lo mond lé z’ot l’a poin é dizon nora poin zamé… Zot l’avé gingn osi in kiltir ké lé zot na poin é ké zot nora poin zamé-lé vré l’avé Paul Vergès, mé pa solman é zot i pé fèr amoin konfyans sé in n’afèr mi koné dizon par l’intèryèr..

Mé zami, Kant in parti konmsa, i aport in réfléksyon konm sète in nouvo politik pou l’anvironeman lé pa sèryé anvoye sa baladé konm in kozman la boush rouvèr. In zour l’istoir va triy lo bon grin avèk l’ivré. In zour li va ziz bann kouyon, pou in krime préské parfé.

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus