
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
La shanb dé dépité
19 zwiyé 2023, sanm
Mézami mwin la lir dann nout zoinal yèr dë dépité l’outre-mer la fé in rapor dsi la souvrèneté alimantèr. Zot i koné sé sak ni rélklame dopi in bon boute tan é sa i porte plizyèr nom : la sékirité, sansa l’otosifizanss, sansa ankor lotonomi alimantèr.
Mi rapèl bien shak foi k’i anparl sa bande plantèr épi zot sindika, konm la shanb l’agrikiltir i di zot lé pour é zot lé paré pou rante dann trin-la. Néna mèm in pé i di si néna in marshé garanti, zot lé paré pou rante dann trin-la é souvan défoi sak i rovien sé la kantine lékol — pti lékol konm gran lékol, konm kolèz, lissé, linivèrsité.
Lé sir ké ladan, néna lo marshé pou plizyèr milyar l’ero. Lé sir ossi lopinyon piblik lé pour, mé akoz sa i ariv pa. Pou kossa la prodikssyon rényonèz i rante solman par shikète dann marshé-la ? Epi toultan i anparl de sa san k’i ariv. Mi panss sinploman sé inn késtyon k’i rovien touzour kan i parl sizé-la pou toute bande péi d’outre-mèr épi galman pou La Rényon biensir. Mi oi, gro konm in kaz la késtyon d’la lozik de kontoir k’i pass touzour par bande sossyété pou l’inportassion épi par bande grande sirfass.
Néna ossi lo problèm de ki ki komande kan la tète lé pa issi, kan lékonomi lé fossman mondyalizé ékan bande rapass lé paré pou fé bande mov ékou pou bate atèr la prodikssyon intèryèr. La késtyon sé si lo gouvèrnman i vé sa. Lé klèr é nèt ké li vé déza pa sa pou La franss (égzagonal konm in pé i di) alor pou kossa li voudré pou bande péi l’outre-mèr. Li aksèpte la lozik kapitalist pou laba, é dann bande péi l’outre-mèr sé la lozik kontoir-alon di sa la lozik néo-kolonyalist é sar pli klèr.
I sava fé in loi pou sa ? Donk kèl fasson gouvèrnman va détourn la loi pou pa toush la lojik kontoir épi la lojik kapitalist… si la pa pou ranfors inn é l’ote konm li fé dopi dé mandatir biento é avan biensir é dopi 77 zané arienk pou nou.
In réform san la lite, Kroi touzour mé fyé pa tro. A bon antandèr salu !
Justin
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)