
Un effort supplémentaire de 5 milliards d’euros nécessaire cette année
27 juinLa dette française atteint 114% du PIB au premier trimestre, soit près de 48.800 euros par Français. De fait, des crédits initialement prévus « ne (…)
Ankor in mové poin pou départman-la ?
24 mé 2022, sanm
Mézami néna inn-dé somenn nou l’aprann in mové nouvèl pou nou rényoné : la moityé bande zanfan noute péi i viv dann in famiye pov : lopinyon piblik lété shoké pars zot koné bien in linzistis i vize bande zanfan sé in linzistis, nou rényoné, lé difisil pou nou aksépté. Pars aprésa sa sé linégalité dan la vi, dann travaye, é toute sak i s’ansui.
Mé bande mové nouvèl i arète pa la, pars l’INSEE i sorte ankété dsi la rotrète bande pèrsone azé é pa d’mirak ankor in kou : issi mèm bande rotrète lé pli fèb é lo rézilta dsu lo nivo d’vi bande pèrsone azé, zot santé galman, zot vi pèrsonèl i pran in sèryé shoke é toute sak néna vyé pèrsone dann zot voizinaz sansa dann zot famiy i pé pa done amwin la démanti.
Rényon promyèr la fé koze inn-dé moune é banna la gingn lokazyon pou rakonte zot maléré sor. Pars sé in maléré sor pou vréman : In madam la di èl lé ko-lokatère avèk son garson i toush lo RSA pars na poin travaye dopi lontan é lé dir pou zot pou zoinde lé dêboute par l’milyé. In madame i viv avèk son mari azé i antan pi, épi i koze pi non pli : lo soin i koute shèr é dopi dé zané zot la poin okin plézir dan la vi. In madam vèv, azé galman la di, pou son par, èl i anpé pi.
Antansion, i ariv dann in sossyété bande pèryode la kriz, mé sa la pa la krize, lé konmsa toultan – a suiv, a kontinyé – é konm répons zot i manke pa gingn bande promèss mé bande promèss i transform pa zamé an réalité. Si i azoute avèk sa lo shomaz, lo mal lojman, la vie shèr d’in boute a l’ote l’ané ni oi bien néna in kantité viktime lo départmantalizassion gréfé dirèk dsi lo sistème néo-kolonyal.
A biensir, i fo pa alé konpar la sityassion bande rényoné, avèk sak i éspass dann d’ote landroi, mé ni pé dir la pa pou sa ni fé parti d’in péi sis-sétyèm grande puissans dan lo monde. Déza dan la Franss la pa briyan, mé issi La Rényon konm dann plizyèr péi l’outre-mèr lé ankor moin briyan… Ni koné néna plizyèr rézon pou in réalité konmsa, mé d’apré sak i paré opliss i sava, opliss la sityassion i dégrade é nou mèm dann l’outre-mèr nou la poin noute déstin an min. Alor in pé i domande bande nouvo député monte in pé o kréno é amontr zot i aksèpe pa in sityassion konmsa. Mi doute pa k’in pé va réazi, mé d’ote mi krin zot lé riskab aksèpe la sistyassion konm èl i lé. Inn foi kostardé sansa tayérizé épi anbarké dann l’aviyon, lo monde lé pli bo… Pou zot, pa pou bande bordé d’noute péi.
A bon ékoutèr salu !
Justin
NB-La prèv, sinkan i sorte passé. In mandatir i sorte passé é mwin la pa vi in loi programme – mèm in projé d’loi – pou konbate la mizèr. Donk mi pans sa i intérèss pa vréman bande zansien député amoinss inn foi laba, zot lé tro anklavé poupran linissyativ k’i fo ! Alor bande nouvo ! La rézistans siouplé ! Réziste in pé ! Ni konte dsi zot. Pars an atandan kabri i manze salade.
La dette française atteint 114% du PIB au premier trimestre, soit près de 48.800 euros par Français. De fait, des crédits initialement prévus « ne (…)
Mézami, mon bann dalon, mi panss zot i rapèl la mortalité, laba dann Moris, lo gran kiltirèl épi politik Dev Virashwamy ; li lé mor na pwin lontan (…)
Des associations de défense de l’environnement et des citoyens sinistrés ont annoncé avoir déposé un recours pour obliger le gouvernement à (…)
En 2021, 595kg de déchets par personne sont collectés à La Réunion, soit davantage que dans l’Hexagone (548 kg/pers.). La Réunion se situe au 29e (…)
Dan noute kiltir popilèr néna bonpé kozman pou dir sa la éspass dann tan lontan… Mi koné pa pou koué, mé mwin néna dan l’idé k’ni viv in pé an (…)
Le Parti socialiste reproche au Premier ministre, François Bayrou d’avoir refusé de déposer un projet de loi sur les retraites permettant au (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)