
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
26 novanm 2020, sanm
Lo tan mi parl azot néna bien lontan é dann tan-la mon papa téi plant kann, in pé toutt varyété : kann roz, kann koton noir, r 337, kann bonbon, kann koush a tèr é plantasyon kann épi la koup lété in pèryod la fète ? Mi souvien dèrnyé voyaz téi mète in bouké flèr pou di, la koup lé fini, larzan i sava rantré. Kan l’ariv lo tan kamyon Renault 2 Tone 5 , téi mète uin bouké flèr dsi kabine kamyon pou di lo mèm zafèr. Mé nou va roparl de sa pars zordi ni vé parl in n’ot afèr ;
L’ot afèr, sé kossa téi mète pou rokouv la tèr é sa lété bien intérèssan pou nou. Souvan défoi téi mla, t pistash é avan kann i fèrm an-o l’avé lo tan pou f éla rékolt.Sansa téi mète mayi, voeme épi d’ot plantaz. Mi di sa, pars konm latèr lété rish é konm l’avé touzour in pé la plui, lo plantèr téi fé in rékolt pou de ali zoinn lo dé bout par l’milyé é sa té in bon z’afèr pars téi anpèsh pa kann poussé épi lo bann pti plantasyon téi profite la rishèss é mèm téi aport son propo rishèss ;
Mé kossa téi i éspass kan téi plant pa rien ? Kan téi plant pa arien, la natir néna orèr lo vide é téi fé pouss in kantité bone shoz : piman li, brède li brède noir sansa paryétèr, kolkol – guéri vite-pou songn la po. Téi ramass la paye pou zanimo, épi poul téi grayte grate la tèr épi téi labg son zèf-pti zèf, loinn an loin mé zèf kant mèm.Guèp osi téi trouv zot kont é lo shassèr guèp galman. Arzou k sa tout kalité zoizo, kaye, pèrdi, tourtrèl malgash, toitrèl péi. L’avé tang égalman.
Mézami, antansyon, mi di pa karo kann dann tan lontan lété in péi d’kokagn. Moi koné mèm bann plantèr, bann pti sirtou, té i tir in pé lo dyab par la ké-arzout èk sa travaye té dir :koupir, divé, lardèr solèye... Mé mi vé dir azot karo kann lété in landroi la vi téi mank pa, é zordi i parl kann avèk dosik bio, ébin mi pans landroi d’vi la va rotourné é sé sak mi souète anou ? opliss lo tan i pass é opliss mi oi lé shoz marsh an sharète shaviré zordi é mi pans lo tan la rézon va rotourné.
A ! In bon karo kann dann tan lontan, sa té gayar pou vréman.
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)