La trète èk lésklavaz :

’Kisa la bien anprofite lo krime ?’

21 décembre 2010, par Justin

Koméla, plizanplis, i antan in drol kozman déssi la trète bann moun l’Afrik. Sé par zot fote zot mèm si la fé la trète épi par la suite la fé zésklav avèk bann moun déporté. Zot i konpran, sa in manyèr dir bann blan l’Europ lé in pé résponsab, mé pa tro, é bann pli résponsab, sé bann z’Afrikin zot mèm. Sa sé in manyèr rofé listoir ! In manyèr, déssèrtin i apèl sa révizyonism.

Lésklav bann z’Amérindien
Pass pou lo nom i done in manyèr oir lé shoz konmsa ! Mé kan ou i lèss a konprann kékshoz, mi pans i fo sèy voir in pé pli loin ké out bout-né. In légzanp ? Kan bann z’Éspagnol l’ariv dann l’Amérik-di-Sid. La-ba l’avé in kantité z’Amérindien. Par la fors épi par la malis, zot la kapar lo péi, é promyé z’afèr zot la fé, sé fé travay bann z’Indien konm zésklav. Moin la pa tandi dir zot l’avé bézoin de moun té i donn azot l’idé-la. Aprésa, konm la popilasyon té i dékline par la maladi, lo travay tro dir, lo kou, delo-defeu..., zot la déside alé karsèr bann noir dann l’Afrik-dé-l’Ouest pou amène azot konm zésklav dann l’Amérik-di-Sid.

Komèrs trianguilèr
Zot i koné kossa i lé komèrs trianguilèr ? Sa la pa bann z’Afrikin la invante in n’afèr konmsa. Sa sé i n’afèr bann z’Éropéin la fé, rant l’Europ, l’Afrik-dé-l’Ouest épi l’Amérik-di-Sid. Arzoute èk sa, déssèrtin vil la fé zot rishèss la dsi. La pa bann z’Afrikin la gonf zot pla dann in n’afèr konmsa.

Avan di in n’afèr konm déssèrtin i prétan, é sa lé sifizan, mi pans, pou mète in poin final bann fo-vérité bann z’istorien révizyonist é pou di kisa i lé lo pli résponsab. La-dan, mi pans i fo poz la késtyon : "Kisa la bien anprofite lo krime ?".

Justin


Signaler un contenu

Un message, un commentaire ?


Témoignages - 80e année


+ Lus