Kisa la di lésploitasyon l’om par l’om i égzis pi ? Kisa i prétan la lite dé klas, sa lé fini ?

7 zwiyé 2014, sanm Justin

Mi sort oir in n’afèr dsi internet. Si mi di l’asiz amoin atèr, lé pa vré pars malorèzman sé kék shoz in bon pé d’moun i dénons mé malgré tousala lé shoz i kontinyé. Kosa moin la vi ? Dizon in koté nana in magazin lo liks dann Paris, é l’ot koté nana bann z’atlyé pou fabriké la-ba, kisoi dann l’Inn, kisoi dann Bangladesh, kisoi ankor dann Pakistan, ou sansa dann in n’ot péi vi k’lé pa marké, mé konm lo bann moun lé malbar, mi sipoz in pé ousa sa i sort.

Donk pou komansé nana in gran magazin dann Paris zoli vèy pa koman, avèk in limyèr an nik, épi in bann koulèr bien kalkilé. Dé ké ou i oi sa, lé pa difisil konprann si ou la rant la-dan, out posh i sort plate, é pliské plate. L’ot koté nana bann zatlyé pou fabriké avèk demoun katpaté, par koush konmsi zot lé dann in gran tiroir ou sinonsa dann in léspès l’éshafodaj. Mi di dmoun, mé moin lé pa sir in bann la-dan la pa marmay douz-trézan, savat pass doi dsi lo pyé, zéguiy in min, épi la kol dann l’ot. in pé i dékoup, in pé i koud, in pé i pènn, in pé i ède lé zot. Lé pa difisil konprann demoun i travay la-dan i gingn pa tro larzan épi manzé la pa sa i doi touf azot. Tazantan, in zanr de kolonm i pass rant lo bann ran bann travayèr, son vant lé gro, son l’èr lé sévèr. Mi souète pa k’i ariv in dézakor avèk bann salaryé pars doi pa z’ète difisil pou mète demoun déor la dan.

Pétète, in pé va dir amoin, sé konmsa koméla, é bann travayèr pov lé ankor bien kontan an aoir in boushé manjé. Pétète zot va di amoin sé pars nana bann gran magazin dann Paris é bann kliyan rish pou ashté bann soulyé d’liks, é sé sa k’i tir lékonomi bann péi émèzan an avan.Lé pa si tèlman vré ké sa épi tout fason lé pa zis. Mi domann amoin si bann kliyan sré kontann konète koman bann travayèr lé ésploité, é si zot lé pou kontinyé ashté, ou sinonsa si zot i anfoutasa, provik zot nana dsi zot pyé in soulyé la mark, é provik zot l’ashté sa lo pli shèr posib.

In dèrnyé zimaz : in koté lo pri k’i kout, l’ot koté lo pri k’i vann. Fète é fourni dann lo péi... troi éro sinkant,pri k’i vann dann Paris désan soisant kinz éro. Kisa la di lésploitasyon l’om par l’om i égzis pi ? Kisa la di la lite dé klas sa lé fini ?

Justin

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?

Bann modékri andann forom

  • wopé, mme Desbassyns lé encor vivant !!!!!!, parfois, y fé un tit kontrol l’Ursaff, banna

    y cachète kom dans temps lontan té y cachète dans la ravine ou dans band cirk, solon

    moin la cloche y sonne enkor kan y arriv midi et nou lé en 2014, kan , çà va abolir vré

    man ?


Témoignages - 80e année

La pès kabo

5 juillet, par Christian Fontaine

Kan i ariv Novanm-Désanm-Zanvié, domoun i réziste pi ek la salèr. Zène-zan i mars dann somin, zène-fi i roul an dékolté ; sétaki i rod in manir po (…)


+ Lus