Kontèks, kon-tèks ou tèks-kon ? Lé pli kon ou byin lé pli tèks ?

12 septembre 2009, par Justin

Konm toute parti la-ba dan La Frans, l’UMP la fé son l’inivèrsité l’été. Bon pou sa mèm ! La poin aryin pou arzoute èk sa ! Sof in pti fraz méssyé Ortéfé, minis l’intéryèr dann gouvèrnman, la di. Mi sorte lir fraz-la, é zistoman, moin l’apré domann amoin kossa i fo anpans dé sa. Ala kossa lo minis la di in moun, mi kroi lo marmay sé in “beur”, donkalor in zanfan demoun i sort Lalzéri, lo Marok ou sinonsa La Tinizi : « Kan na inn sé aryin, mé kan nana in bonpé, la na in problèm ! ».
Promyé z’afèr i pé dir, sé minis pa minis, avann kozé, i vo myé tourn sète foi son lang dann son boush. Pars fraz-la lé danzérab : si ou i di sa promyé dégré, ou lé rasist, é bann rasist lé riskab bate la min é sak lé pa rasist ète an kolèr avèk ou. Si i fo prann sa o dézyèm dégré, moin lé pa sir k’in bon pé d’moun va suiv aou. In zour, Guy Bédos la trouv moiyin dir li sorte Marok, « in péi ousa mèm lo roi sé in zarab ! ». Demoun la ri, mé in pé la vni oir ali apré son l’éspéktak, épi la di ali : « La ou la mète azot-la ! ». Mi mazine lo komik i dévé z’ète in pé zéné.
Konm in kouyonis sa i marsh pa tousèl, mé souvan dé foi li na in boute la ké, bann zournalist la parti koz avèk lo “beur” an késtyon, sak la gingn dan son figuir l’imour ministéryèl, épi la domann ali kossa li anpans, vi k’dan la konvèrsasyon, li té i ri, i diré plito li té i ri jone solon moin, mé moin lé pa sir. Lo boug la di li la konprann sa konm in plézantri, é sak la tir so fraz-la dann son kontèks na tor, l’apré fé in prosé pou aryin in dirizan son parti. Dizon zot l’apré rode lo pou dan la tète na poin shové.
Kontèks, kon-tèks ou sansa tèks-kon ? D’apré zot, fraz-la lé pli kon ou sansa lé pli tèks ? Moin pèrsonèl, alé konprann pou kossa, mé mi pansh pou lo promyé l’idé. Sé sak i bote amoin lo pli myé !

Justin

N.B. I paré pou fé rir ankor plis la boush ké dé militan té la, l’arzoute lo boug i manz la vyann koshon épi i boir do vin. I fé ri in ? Pa toulmoun, mi pans.


L’ésplikasyon inn-dé pti mo :

Kossa mi anpans : kèl sé mon l’opignon.

Tourn sète foi son lang dann son boush : byin réfléshir avann kozé.

Promyé dogré : promyé l’idé i vyin aou.

Dézyinm dégré : l’idé k’i vyin aou apré an avoir réfléshi.

In kouyonis na touzour in boute la ké : in kouyonis i amènn in dézyinin si d’suite.

In moun i ri jone : li lé in pé kamu, li shanj figuir.

Spécial 50 ans du PCR

Signaler un contenu

Un message, un commentaire ?


Témoignages - 80e année


+ Lus