Kréol rényoné, nout lang, pou fé lèv nout nasyon, pou grandi nout pèp

29 octob 2018, sanm Justin

Yèr, konm zot i koné lété lo zourné internasyonal bann lang kréol. Mi di bien bann lang kréol pars moin la fine ékri somenn dèrnyé néna in ta plis in paké bann lang kréol. An parmi néna nout lang kréol rényoné, ni ténir a sa konm nout prop zyé… Mi di nou, an parlann sak i pans nout lang sé in trézor pou nou. Mi di pa sa pou désèrtin k’i yèm pa vréman zot lang-pars zot i yèm pa zot !- é k’i pans in lang sa i pé sanz konm i sanz somiz-an touléka zot i pans lang lé z’ot lé pli valab ké la n’ote é si la n’ote i mor, sanm pou zot, sa i anpèsh ar pa la tèr tourné .

Mé pou bann promyé kalité, pou sak i pans nout lang sé in trézor pou nou - in pèrl présyèz, par raport la nésans nout nasyon-par raport la nésans nout pèp : avan li nou lété pa in nasyon, nou lété pa in pèp. Avèk lo nésans nout lang kréol rényonè nout nasyon la komans éklo, nout pèp la komans énè. A ! Moin lé sir an parmi l’moun néna désèrtin i pans moin lé dann délir san pou san. Moin mi pans an kontrèr, sinploman, moin lé pa dann délir, moin lé dann la vérité san pou san.

Kosa mi antann la ? In lang ! I sifi d’in lang pou fé énète in nasyon, pou fé énète in pèp. Moin lé sir in pé i doi di, dann zot kèr : « Alé marsé don ! ». In lang pétète, in vré lang, in lang konm la lang bann fransé, sète bann zanglé épi d’ot ankor la sèrv konm baz pou fé in nasyon bien dévlopé. Pa in kozé ! Pa in parlé ! Pa in patoi ! Pa kékshoz k’i ansèrv in kominikasyon faye-faye, kaziman in kominikasyon rant de moun lé ankor an bouton, demoun léspri lé pa rouvèr-demoun sou-dévlopé si mi pé di lé shoz konmsa.

Bin mé zami, nou lé loin par raport sak mi di toultan, in lang konm lo promyé manifèstasyon lé zéni in pèp. In lang konm in siman pou fé l’inyon rant tout bann pyès in pèp l’apré éné. Mi pans désèrtin i pé rofiz in n’afèr konmsa : kosa ! Bann dèrnyé nasyon ni pé konsidèr azot konm in pèp l’apré éné. Kosa ? Nou kréol rényoné dsi in pti galé pèrdi dann l’oséan indien, nou sré in pèp, nou sré in nasyon konm in pé i di. Nou l’apré éné avèk nout lang kréol rényoné konm siman pou fé nout l’inyon rantre nou ?

Lé inkroiyab in n’afèr konmsa. Inkroiyab mé vré mé zami, mon bann dalon, mésyé é dam la sosyété. Kréol rényoné, ala in lang va fé oplis i sava, oplis i vien fé lèv nout pèp, fé lèv nout nasyon.

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?

Bann modékri andann forom

  • Ma envi di a ou merci ! Merci pask’ou fé parti demoun y défend la valèr krèol. Y mank demoun koma la Renyon mi trouv lé triss’ mwen. Nou na tout pou nou mé nou rod sek y sorte ayèr !
    Mi partaz out l’artik et mi suiv a ou de pré


Témoignages - 80e année


+ Lus