
Mal-do-mèr dann sarèt
28 juin, parLo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
17 out 2019, sanm
L’avé inn foi pou innn bone foi mésyé lo foi la manz son foi avèk in grinnsèl.
Donk la fam lé déprimé vèye pa koman. Son mari Barb Blé l’avé bien di aèl pa rouvèr lo pti biro, pa rogard sak l’avé d’dan é par kiryozité èl la rouv lo port kabiné, èl la rogard anndan é sak èl la vi sé in vizyon i poursuiv aèl partou : vizyon lo san séshé partou dsi parké, vizyon la tète bann fam Barb Blé la fine maryé ansanm épi li la fine tyé. La fam i san bien son tour i sava arivé pars son mari l’avé di aèl si èl i ékout pa li, son kolèr sar térib-pli térib èl i nyabou majiné. Astèr èl i s’anplègn avèk son sèr, la sèr Ann la vnu rèss avèk èl apré son maryaz.
Kriké ! Kraké ! Kriké Mé syé ! Kraké Madam !
Ann, ma sèr ann, kosa bononm-la i sava fé avèk moin ? Si li di son vanjans sar térib, mi kroi pa solman li va tyé amoin, mé mi pans li va fé pass amoin la mizèr avann tir son vanjansdsi moin. Ma sèr, ma sèr, kosa mi sava fèr ?
La sèr i romont son moral é i di aèl pé sfèr son mari i romark ar pa arien. Désèrtènn foi, ou i pans lo pli pir i sava arivé alé oir li ariv pa. Pétète so foi isi sar konmsa : alé savoir ou !.. Alé savoir ou, alé savoir ou ! Ala barb blé i ariv, son voiyaz lé tèrminé. Ala li vien voir son fam mé sito li ariv i konpran néna kékshoz l’arivé kan li lété pa la. Toutsuit li domann son bann trouso la klé é li oi sak li oi : lo pti klé lo kabiné lé pa la !
Li domann lo fam : « Fanm ousa i lé lo pti klé moin la di aou i fo pa ou i toush ? ». La fam la bo dir èl i koné pa, èl la pa toushé, èl la pa rouv la port lo kabiné interdi mé Barb Blé lé pa si bète él i kroi : « Moun vilin néna mé moun kouyon na pi koméla ! ». La sèr Ann la bo défann sa sèr, lo mari i vé pa aksèp arien é boudikont li di son fam.
Kriké ! Kraké ! Kriké Mésyé ! Kraké Madam !
Donk son mari i di aèl : « Alé fé out toilète, mète out pli zoli rob ! Moin la prévien aou, ou la pa ékouté ! v’ariv aou mèm shoz ké l’ariv lé zot. ». La fam i sava dann son shanm avèlk sa sèr pou prépar aèl pou la mor. Mé promyé zafèr èl i fé, èl i pran in pti bout papyé él i mark dési : « an Danzé ! », èl i amar as avèk la pate lo méyèr pijon son frèr l’avé done aèl é largé lo pijon par la fénète. Pijon i fil droite dann syèl diréksyon son park pijon zis koté la shanm son frèr.
Apré èl i mète a prépar aèl, san présé, san inkyété pars èl lé sir son frèr i lèss ar pa èl tonbé. Mé Barb blé i kongn la port : « Boum ! boum ! boum ! Na ankor pou lontan ma la dan ? » la sèr i gard par la fénète pou oir si néna in sovèr i ariv : « Ma sèr, ma sèr ! ou i oi demoun arivé ? », la sèr i di : « El i arienk la rout i tortiye pou alé loin mé èl i oi pa d’moun ».
Sète foi dsuit Barb Blé i kongn dsi la port : « Boum ! Boum ! Boum ! : lé ankor loin la ? Shak foi la fam i domann son sèr si èl i oi demoun arivé épi shak foi la sèr i réponn èl i oi pa arien.
Dèrnyé foi, Barb Blé i di : « So kou isi mi défons la port !’ » é li mète a défonsé. El i di in dèrnyé foi : « Ann, ma sèr ann ou i oi demoun arivé ? Oui, èl i réponn, nout fèr i ariv avèk in group bononm armé ! ». L’èrla, La fam i di : « Moin lé paré moin la ! mi ariv toutsuit ! ». Mé so kou isi kan èl i sort dann kouloir son frèr i ariv avèk son gran lépé épi li transpèrs lo Barb Blé par-an-par… Fini ! Pi d’Barb Blé. Lo frèr i pran son dé sèr épi i di : « Alé ! Ni sava shé nou ! asé avèk so zistoir Barb blé ». Son sèr lé sové, é toulmoun i sava san rogard déyèr. I paré déyèr zot lo shato la dégréné, la kaziman fonn an plas épi la disparu : « Pi d’shato ! Pi d’ Barb blé, pi d’rishèss, tousala lé fini é bien fini. »
Mon zistoir osi lé fini.
Lo zour la pokor kléré, Zan-Lik, Mariz é sirtou Tikok la fine lévé, mèt azot paré. Madanm Biganbé i tir zot manzé-sofé, i donn azot, zot i manz. (…)
Le calendrier scolaire élaboré par le Rectorat pour les 3 prochaines années est désormais connu et fait débat. Pour cause, à l’exception de (…)
Sur proposition de Gérard COTELLON, directeur général de l’ARS La Réunion, Patrice LATRON, préfet de La Réunion, a décidé le retour au niveau 2 du (…)
Le Conseil départemental a décerné, le vendredi 27 juin, les prix « Thérèse Baillif » et « Célimène » lors d’une cérémonie organisée dans (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Mé dam zé méssyé, la sossyété,dsi la késtyonn fors néna la fors natirèl, sak wi gingn an néssan épi an grandissan korèktoman. Mwin lé sirésèrtin (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Les élus de Guadeloupe ont adopté des résolutions « sur la fusion des deux collectivités, sur les compétences et l’autonomie fiscale », le 17 juin (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
Normalien et énarque, chercheur en philosophie politique, Bruno Guigue est professeur invité à l’Université normale de la Chine du Sud (Canton) et (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)