L’agrikiltir transjénik ? La pa èk sa v’ariv la gar !

8 juillet 2013

Nana plizanplis demoun dsi la tèr é désèrtin i komans an avoir pèr pars pou zot sar inposib nouri tousa d’moun-la. Lé vré la démografi lé galopant, konm in pé i di sa. Lé vré, i tard pa nora nèf milyar d’moun dsi la tèr. Arzout èk sa lo réshofman klimatik, bann nouvo maladi bann plantaj. An pliské sa i fo kont ankor avèk tout sort kalité la tablatir i ariv in pé partou dsi la tèr, konm la séshrès, sansa lo tro d’lo, linvazion shipèk pèlrin, la guèr sivil in pé partou, la diminisyon bann sirfas kiltivab pou fé la rout, pou konstrui batiman, é tout lo tintoin.

Sétaki i rode in solisyon, si posib in solisyon mirak. Dé foi i réisi, dé foi non. Monsanto pou son par i propoz bann plantèr son solisyon : bann semans transgéniques. Kosa i lé in n’afèr konmsa ? Zot i koné bann jène, sa nana dann tout bann zorganism vivan é la désid alé manipil bann jene-la, kisoi mayi, kisoi lo blé, kisoi koton. Pou kosa i fé sa ? Pou bann plant i rézis la maladi, an li mèm, par li mèm san tiliz bann médikaman vi k’lo bann plant lé armé pou ropous la maladi. Mé sa sé in film ; pars Monsanto li mèm la rokonète i fo in ède pou bann plant pars tousèl zot i vien pa bou lit kont la maladi. Solman i paré nana in l’avantaz. Lékèl ? Lo rannman lé troi kat foi pli for, baya ! Donk, mèm si la somans lé troi kat foi pli shèr, lo plantèr lé gagnan.

Zordi bann plantèr koton dann l’Éta Indien lo Maharashtra, i mord zot doi. Lo rannman mèrvéyé lé pa la, la maladi lé bien la, Lo bann karo koton lé kondané, é bann plantèr — pti plantèr sirtou i suisid... I paré la pa fé an sifizans lo zésé k’i fo. I paré osi bann vandèr la somans la gonf lo pri. An plis ké sa dann lo Maharashtra klima lé sèk é pou lo koton transjénik i fo in bonpé d’lo. Pou fini lo gouvèrnman la interdi vann bann somans transjénik mé na pi non pli d’ot kalité somans é la désid fé in prosé lo pli gro vandèr la somans...

L’afèr lé an kour. Kèl sar lo rézilta ? I koné pa ankor. Mé sak lé sir sé k’lagrikiltir jénétik, sa sé in n’afèr lé pa ankor o poin. La-dan, i fé pa d’mirak, é si i kont la dsi pou règ lo problèm la fain, moin lé dézolé, avèk sa, konm di lo kont, i ariv pa la gar.

 Justin 


Signaler un contenu

Un message, un commentaire ?


Témoignages - 80e année


+ Lus