
Hommage à la femme de Bruny PAYET
1er juillet, parLa section PCR du Port apprend avec une profonde tristesse le décès de Nadia PAYET, ancienne déléguée syndicale CGTR. Militante engagée et (…)
26 désanm 2017, sanm
Si ou i ékout désèrtin moun, va dir aou l’ésklavaz lété plito koul isi La Rényon. Dizon lété plito patèrnalis ké réprésif san pour san. Pou sak i di sa, pou mon par, mi invite azot a konète in pé listoir La Rényon dopi komansman lo pèpléman ziska l’abolisyon l’ésklavaz l’ané 1848 pétète mèm in pé apré si ou i sava rogard in pé la vi bann fo zangazé pars bann fo zangazé lété par kont bann vré zésklav.
An touléka, mi tienbo d’dir azot kék mo dsi sak l’ariv Bernard, zésklav kréol tortiré, siplisyé, déza mor é ralé dsi bann èrs doboi dopi Sint Sizane ziska Sintandré, zété dann zordir...
L’avé in foi, in zésklav kréol téi apèl Bernard. Anparmi soisant zésklav li l’avé d’apré sak i di mate in plan, lo zour la fète la pantkote, pou tié bann mètr, épi pou vanz pou z’ot libèrté. Nana dmoun la vann la mèsh, alors zot la pa gingn fé z’ot mouvman. Bann mètr épi konsèy kolonial la désid fé in légzanp, konmsa bann zésklav va gingn la krintiv a mor é i arkomans ar pi in n’afèr konmsa.
Konm de moun la dénons ali La loi la karsèr lo pov Bernard dann in kasho… Konm li téi koné doulèr té atann ali, avèk bann tortir, épi son miz a mor, li la mète la kord dann kasho. Ala li lé mor mé kant konsèy kolonyal i an apèrsoi, li désid fé kant mèm lo prosé lo marmay. Katorz ziliè 1779 lo prosé la pass tribinal épi la kondane lo mor a mor/dabor la désid fé ral ali par in shoval déssi in spès tréyi, l’ozié, vant an ba, ziska bazar Sintandré.
Kan sar fini, va pandiye ali par son pié avèk in poto éspésial pou sa, la li va rèst vinn-katrèr. Pou finir, va zète son kor dann la voiri san antéré kisoi pou fé pouri ali, kisoi pou fé manz ali par bann roké téi frékant la voiri.
In désizion konmsa, pou in mor, téi dépass l’orèr, mé la fé pliské sa ankor. In bononm i apèl Serjé nomé résponsab pou lo kadav, la désisd domann rapèl, akoz li té i trouv pa normal téi fé sa in moun mor. Sépa si li l’avé pèr sa téi port ali malèr ; Sépa si li l’avé la krintiv ète modi ziska lo sink zénérasyon a vnir, kisoi ankor pars konsèye kolonyal l’avé domann ali.
Zistoir Bernar z’ésklav kréol/la pankor fini
La section PCR du Port apprend avec une profonde tristesse le décès de Nadia PAYET, ancienne déléguée syndicale CGTR. Militante engagée et (…)
C’est avec tristesse que nous apprenons le décès de Nadia Payet, veuve de notre camarade Bruny Payet. Témoignages adresse ses condoléances à (…)
Mézami zot i koné lo kozman k’i di konmsa : « la loi sé lékspréssyon la volonté zénéral. ».Poitan défoi ou lé a’dmandé kossa i lé oziss volonté (…)
Face à l’urgence de la situation de la maltraitance animale à La Réunion, l’association CIANA a lancé un appel aux décideurs, afin de "travailler (…)
Mézami,médam, zé méssyé , la sossyété, lé pa toulézour wi gingn in bon akèye. Défoi oui, défoi non, sirtou dann in sossyété wi koné pa bien lo (…)
Cinq mois après le lancement du plan « Anti-bandes », composante majeure du plan d’action départemental de restauration de la sécurité au (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)
Une fois de plus, des femmes sont la cible d’une forme de violence lâche, insidieuse et profondément inquiétante : les attaques à la seringue dans (…)
Mézami, mon bann dalon, mi panss zot i rapèl la mortalité, laba dann Moris, lo gran kiltirèl épi politik Dev Virashwamy ; li lé mor na pwin lontan (…)