L’intèrdiksyon lo Cruiser : Mi éspèr sar pa ankor, so foi isi, in kou d’rotar !

2 zwiyé 2012, sanm Justin

Mi pans nana in séktèr, l’égalité i tonm souvan in pé an pane, sé dann trètman bann plant. Pars, souvan défoi, in trètman lé défandi dan l’Erop, mé i kontinyé fé dann péi l’Outre-mèr. Apré sa, i apèrsoi nana déga é, malérèzman, lo résponsab lo rotar i glis la-dan konm lo dsi plime kanar. Moin na poin souvnans, in zour, tribinal la kondane ali. Kosa moin l’apré di moin-la ? Kosa moin l’apré an parlé moin-la ? Pétète zot i vé inn-dé l’égzanp ?

Kan la kriz shikoungounia la tonm dsi nou, la komans bonbard partou avèk z’inséktisid. La pa rode ki k’i pèrd, ki k’i gingn, la piloné, zour konm nuite, mé sirtou la nuite. Mi koné pa lo nom lo produi, mé sak moin lé sir, domoun la s’anplègn de li. Mi ansouvien bien lo sobatkoz témoignaz la lévé pou di i fo tiliz bann z’inséktisid byolozik pou pa tyé moush-a-myèl, pou pa tyé zoizo é tout in bann bon z’insèk nana dan la natir... La kontinyé bonbardé, mé kan moustik tigré la débark dan la France, zour-la la trouv l’inséktisid byolozik lété bon pou banna. La pa pilone azot konm la pilone anou, avèk poizon. Sa lé vré sa !

Mi pans galman lo chlordécone. La-ba, dan bann péi z’Antilles, la ansèrv de sa pou tyé sharanson dann karo banane, mèm si dan l’Erop té fine défann anploy poizon-la. Rézilta ? Oplis la tiliz ali, oplis la fé déga dan la tèr, zordi kaziman anpoizoné, shé dmoun, pars i prétan li lé résponsab in kantité kansèr la prostate. Mi di i paré, pars in pé i di la pa vré, d’ot i di bann rézilta syantifik i amontr bien in n’afèr konmsa. Sak lé vré, sé ké la tardé pou aplik lo prinsip prékosyon. I di bann gro plantèr la gingn in dérogasyon pou bien anpoizone demoun ! Sa osi lé vré.

Mi sort lir dann, zournal minis l’Agrikiltir i défann, a partir, tiliz lo Cruiser dann karo colza... pars sa la pa bon pou moush-a-myèl. Mi koné pa si i ansèrv produi-la isi, mé si i ansèrv, té bon défann ali galman. Mé pétète lo minis l’Outre-mèr na d’ote shoz pou fé, d’ote traka pou zigil ali. Mi pans, sar pa ankor in foi in kou d’rotar.

 Justin 


Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus