La Frans épi l’Afrik : domin sé in n’ot zour ? Na oir sa !

30 novanm 2017, sanm Justin

Témoignages la fine anparl souvan l’asasina Thomas Sankara, in dirizan révolisyonèr, dann in péi i apèl lo Burkina Faso : in l’ansien koloni la Frans dann l’Afrik sid Sahara. Sa sé in krime i romont l’ané 1987. Dopi tan la l’ankète i patine konm nou la fine di kékpar.

Pou koué l’ankète i patine.

Pars solon sak i di gouvèrnman La Frans, gouvèrnman Kote d’ivoire, épi lo l’ansien prézidan burkinabé Blaise Compaoré lé mayé la dan… Donkalor, i paré in gran morso lo dosyé dsi lo krime lé klasé ségré défans é la zistis i gingn pa rouvèr dosyé la. Ziska zordi ! Trant z’ané apré.

Pou réponn pou kosa Sankara lé mor, i fo konète kosa li té i vé pou son péi. Konm toulmoun i koné, li té i vé la finisyon avèk lo sistèm néo kolonyal pou son péi : fini avèk lo fran CFA, arète la koripsyon épi lo gaspiyaz, dévlop la solidarité panafrikène, ardonn favèr la kiltir afrikène. Arzout èk sa SanKara lété in l’ofisyé kominis é an tan ké kominis li té i vé éfas la mizèr dan son péi, inn a parmi bann péi lo pli pov nana dan l’Afrik.

Zordi lo burkina lé indépandan pa dann an vré mé pou la form, solman pou l’ékime dé shoz. Son l’arzan i inprime dann massif santral, dann in vil i apèl Chamalières ; son moné lé kontrolé par lo trézor piblik fransé. La moityé son rishès lé éstoké par La Frans, dann Paris, pa dann Burkina... Arzout èk sa gouvèrnman fransé dopi tan é tan d’zané i plézant pa avèk bann z’afrikin : la fé ziska sinkant dé kou d’éta, plis in kantité l’asasina kan lo z’intéré La Frans té soidizan ménasé. Agard zot mèm kosa la fé avèk Mouamar Kadhafi ! Dopi de Gaulle, an pasan par Pompidou, Giscard, Mitterrand, Sarkozy é ziska Hollande, so bann shèf la téi pans La Frans té i pé pa z’ète in gran péi si bann péi l’Afrik i gingn pou vréman in vré l‘indépandans.

Pou kosa mi parl de sa zordi, par l’fète ?

Pars mardi prézidan Macron la parti fé in gran diskour dan l’inivèrsité Ouagadougou pou dir avèk li la politik La Frans va shanjé par raport l’Afrik. Anfin ki vivra véra. Mésyé Hollande l’avé pa di otroman, mé san fé arien boudikont dsi poinn vizé la... Domin sé in n’ot zour ? Na oir sa do pré !

NB Mésyé Macron la di li sava lèss rouvèr lo dosyé Sangara. trant z’ané apré, myé vo tar ké zamé.

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année


+ Lus