La kiltir sé sak i arèst kant ou la fine obli tout ? Ala in drol de z’afèr !

28 mars 2014, sanm Justin

Mi souvien kan moin lété an ségone lékol lisé, in profésèr fransé la done anou pou komanté in fraz d’in sèrtin Herriot. Lo fraz té i di konmsa : -éskiz amoin pars mi sava ékri an fransé- « La culture c’est ce qui reste quand on a tout oublié ». Sa in drol z’afèr ! zot i kroi pa ? Si ou la fine obli tout, si tout sak ou la aprann la fine dégraf dsi out nérone, si out dis dir la fine éfasé san pour san, bin kosa k’i arèst ? Arien ditou. Bin alor, so arien ditou sa i apèl la kiltir ? La pa posib in n’afèr konmsa. Lo boug la ékri sa sé in gaskonèr sansa li n’oré pa ékri in çoneri san lo sédiy konm i di.

Si mi arvir dsi lo bann gaskonèr, zot i koné kréol i èm gaskoné, i èm kass ti-boi, i èm moukaté. Donk kréol sé in bann kasèr lé kui é moin la aprann sa par moin mèm. Pars kan moin la gingn mon dévoir pou fé, konm moin té dan la kès kamiyon avèk dé-troi zournalyé mon papa l’avé anbosh pou triy tomat, moin la sort mon fraz. Ay !Ay ! Ay !kosa moin la pa antann mon dyé ségnèr ? Mon zorèy i sif ankor. Féfrèd la di, li pou son par li anvoy pa son zanfan lékol pou arsort tèt vid ! Fèrdinand la di, si pou aprann sa, i vo myé alé ral la piosh ! Ti-rolan la pète a rir ! Polin, la pa di arien li té tro okipé manz son gran bout de pin, mon papa l’avé pran la boutik pou bann zoinalyé. Mon zorèy la shofé, mon zorèy la rouzi. Pou kosa moin la pari koz initil ?

Aprésa moin la kalkil in kou épi moin la di dann mon kèr, lo boug la di kozman-la, lé pa boushé a l’èmri. Si li la di sa, sé appré an avoir bien kalkilé. Donk kosa li la kalkillé ? Moin lé sir li vé pa koz dsi la kantité d’shoj ou na dan la tèt, mé plito dsi la kalité. Pou li, d’apré moin, la kiltir sé pa fé la koléksion bann konésans, sé an avoir in bon formasion avèk in bann konésans bien roganizé. Konm i di, in tète bien fète, plito k’in tète bien plin. L’èr-la mi di moin lé paré pou fé mon dovoir, mi s’anfou bann kasèr ti-boi. la kiltir, mi pans, sa in bon n’afèr : i abriti pa nou, mé i done anou bon zidé… i klèrsi nout léspri, i pèrmète anou bien rézoné, myé k’in moun na poin la kiltir mèm si li na diplonm, n’inport kèl kalité kiltir kisoi blan, kisoi noir, kisa jone, kisoi la kiltir in gran péi dé-troi milyar d’moun, kisoi sète in pti péi, kisoi bann pèp na kat sinjk syèk listoir, ou sinonsa in listoir pli long..Kat ti mo in ga i apèl Herriot, pou fé travay la tète, vèy pa koman.

 Justin 

NB : Pou mon par, mi invit azot fé travay zot koko dsi in fraz moin la lir dann prozé la mcur. Fraz-la té i port dsi l’égalité rant bann kiltir. Di a moin sa i fé pa tourn moulin zot léspri !.. O fète, pou lo fraz an-o la, i paré la pa Edouard Herriot -in l’ansien politisien bien koni !- la di sa, mé plito in lékrivin té i apèl Emile Herriot... Mi vann konm moin l’ashté...

Padport

Signaler un contenu

Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?


Témoignages - 80e année

La pès kabo

5 juillet, par Christian Fontaine

Kan i ariv Novanm-Désanm-Zanvié, domoun i réziste pi ek la salèr. Zène-zan i mars dann somin, zène-fi i roul an dékolté ; sétaki i rod in manir po (…)


+ Lus