Témoignages - Journal fondé le 5 mai 1944
par le Dr Raymond Vergès

Cliquez et soutenez la candidature des Chagossiens au Prix Nobel de la Paix

Lakey lo sit > Chroniques > Oté

La mizèr issi la Rényon, i gingn pa lite kont sa ? Mwin lé onté d’in n’afèr konmsa !

mardi 1 désanm 2020, sanm Justin


Mézami, mi pé dir azot mwin lé onté d’in n’afèr konmsa. Dann in zour néna in matin, néna in midi épi néna in soir ! Dann in vi ossi néna sa : mwin lé né lo matin, midi mwin lété gran, lo soir mi prépar amwin pou alé é mwin la anvi dir azot kan i rogard sak la spassé dann mn vi, kan mi rogard lo fon dé shoz, i diré la pa shanj arien. Lé pa vré ? Lé vré, dsi in sèrtin poinnvizé-dsi lo poinnvizé d’bate la mizèr atèr dann tout kartyé, dann lo péi, issi shé nou dann nout ti kok pistash l’oséan indien.


Mi sort pran bann dèrnyé nouvèl é bann nouvèl-la i di amwin konmsa la mizèr lé la, la mizèr lé pa batu, la mizèr bonpé rényoné i soufèr ali ankor zordi. Antansyon, mi sava pa done azot bann shif léstatistik, mi sava parl anou rantre nou, kèr a kèr,ni sava parl nout péi, l’androi nou lé éné, nou la viv, épi l’èr v’arivé, va antèr nout kor an pyèss, sansa an sand...

So matin mwin la antann dsi in radyo pèrkal in takon kozman dsi la mizèr é dsi la pov rété.Mwin la antann demoun lé mizèr ? A bon ! Oussa i sort alor tout bann grio –gro sharyo demoun i pouss dovan zot dann sipèrmarshé ! A ! Demoun lé mizèr ? Solman I trouv larzan pou anvoye Madégaskar. A ! Demoun lé mizèr ? Bin oussa I sort tout bann loto I roul dann shomin-la. A ! Demoun lé mizèr ? ébin alor oussa I trouv larzan pou boir la mandoz konmsa. Sa sé bann kozman lo pli pir mwin la antann, mé mwin la antann galman in bonpé d’moun apré parl la mizèr avèk bann kozman imin.zot I koz avèk lo kèr !

Mézami demoun néna problem issi La Rényon mé alon parl bann problèm inn apré l’ot : Lé vré néna d’moun i boir mé i fo lite kont sa. Lé vré ni fé gaspiyaz é i fo i bataye kont sa !Lé vré néna in politik loto é in zour ou l’ot i fodra bien trouv in solisyon !Lé vré tazantan ni ède nout bann frèr malgash é sa sé in n’afèr i fo pa arété pars sé nout poin d’onèr. Mé toussala, i vé pa dir ni soufèr pa d’in mizèr striktirèl.I vé pa dir sa lé pa vouli, roganizé, an o-lyé dann in sistèm néo-kolonyal. Sa i vé pa dir, oplisss i savan, opliss la mizèr i gangrène nut sosyété.

Mé alon rofléshi in pé :apré soisant katorzan départman fransé ni gingn pa règ problèm la mizèr :In boushé manzé normal pou shakinn ! In toi dsi la tète shak pèrsone sansa shak famiy, in politik santé valab pou toulmoun konm i di prévantif épi kiratif, l’édikasyon, l’instriksyon pou shakinn, in plass dan la vi pou bann andikapé,in droi pou la kiltir, in droi pou lo travaye... Sa ossi i gingn pa fèr ?La frans sétyèm puissans dsi la tèr i gingn pa fé sa ? i gingn pas ansa i vé pa ? li vé pa ! la pa son idéal ! Sépou diviz lo pèp ! Di anou la vériité, sa lé vouli ! Fransh vérité, mwin lé onté dsa.


Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?

signaler contenu


Facebook Twitter Linkedin Google plus