
Entrée du film documentaire "Dann Fon Mon Kèr" au registre Mémoire du Monde de l’UNESCO
1er juillet, parLa Région Réunion se réjouit et salue avec émotion la sélection du film documentaire réunionnais "Dann Fon Mon Kèr" pour figurer dans le (…)
8 avril 2020, sanm
Samdi passé moin la komans rakont azot zistoir la montr lo zoli mamzèl, sète l’ariv in matin pou fé la klass bann marmaye kour élémantèr 1 épi kour élémantèr 2. Promyèr foi bann marmaye lé-o téi oi demoun Sin-Dni, demoun arivé, demoun a la mode. Lo matin la bien spassé sof konm moin la di azot Adèl, in zélèv kour éléméntèr 2, la gingn mo d’kèr pars parfin lo zoli mamzèl téi san in l’odèr èl té pa abityé – zot i rapèl nou la di èl té plis abityé avèk lodèr park koshon son bann famiy pars té èl té i okip tou lé zour, kisoi avann alé lékol, kisoi kan lékol té fini è k’èl téi rotourn son mézon. Mé konm moin la di azot lé shoz l’aranj vite avèk in vèr lo d’sèl épi in boushé dori tourné dann la soss kary la vèye. Aprésa, Adèl, lété guéri.
L’avé inn foi pou inn bone foi, mésyé lo foi la manz son foi avèk in grinn sèl.
In n’afèr nou la pankor parlé sé la montr lo zoli madémoizèl. In zoli montr pou vréman an plaké or avèk in tour métalik koulèr l’or galman é sirman plaké an l’or. El téi tir sa dsi son bra épi bann gran marmaye promyé ran téi pass zot tan pou louké. I diré montr-la sa téi ral azot pou vréman si tèlman èl lété zoli. I fo dir dann lo vilaz l’avé poin bonpé d’moun l’avé in montr. Kat sink zané apré in boug nomé Grate-pa l’avé ashté in montr om épi li la parti partou pou rann lo moun zalou : li té i d’mann bann plantèr l’èr k’lété épizapré avèk kontantman, avèk gourmandiz li té i amontr son montr é li té kontan lir la zalouzri dsi la figir banna. Mé sa lété apré pars dan tan-la demoun téi oi sa solman dsi bann paz katakog kolé dann la kaz avèk la kol la rouroute. An vré téi oi pa la montr ! Sof pétète dsi lo bra bann gro blan téi oi tazantan dann lé o mé pa souvan é tout fason l’avé poin lo droi pou bann ti kolon rogard bann blan fas-a-fas ; zot téi vé pa parète insolan.
Kriké ! Kraké ! Kriké Mésyé ! Kraké Madam !
Anfin la domi-zourné la spassé a popré konm k’i fo. Lo zoli l’amontrèz la parti manzé épi avèye bann marmaye dan la kour lékol. Solman oila, èl l’avé lèss son montr dann son tiroir. In’èr konmsa tout klass la rantré é la demoizèl la komans rouv lo tiroir, fouy-fouy in pé ziska k’èl la pouss in kriyé. Si tèlman for, si tèlman dramatik ké la diréktris la parti oir pou rann aèl kont par èl mèm kosa l’ arivé. El la trouv l’amontrèz dann tou sé z’éta apré asplik la vol son montr. La Diréktris la fouy son tour san trouvé, la nénène zanfan la vni oir, la kizinyèz galman. Arien a fèr, la montr l’avé dispari.L’èrla la dirékris la parti apèl son mari épi li osi li la vni oir. San trouvé bien antandi ! Pi d’montr ! Oki d’montr : lo zoli montr lo zoli manmzèl l’avé dispari kor é bien l. La volé sirman, mé kisa ? Sirtou koman artrouv sa.
Lo mari la diréktris la réini tout marmaye dan la kour épi li la di :
Mamzèl l’instititris la pèrd sa montr é mi domann azot d’alé rodé pars zot i koné souvan défoi i pèrd zafèr dann bann klass. La diréktris la pa di arien ziska zordi mé so foi isi sé pa èl la pèrd é èl i vé artrouv sa. Lo volèr, si néna inn la bien roganiz son kou é sirman li la kashyète sa dann la kour pou trapé apré katrèr. Zot lé pli malin ké li é moin lé sir zot va trouvé avan k’i disparète. Marmaye la komans rodé ; ki dsou galé, ki dann jardin, ki dann pyé lansan sansa flèr jone, ki dann sak marmaye mé arien a fèr téi trouv pi la zoli montr lo zoli manzèl amontrèz.
Tout marmaye la rogroupé é lo mari la diréktris la ropran la parol é li la di : « Marmaye zot tout la bien rodé é la pa trouvé mé mi pèrd pa léspoir. Mi sava fé in priyèr Sin Antoine de Padoue é sin-la va ède anou trouvé. Alé ! Rode ankor in kou é bann marmaye la parti rodé.. Inn la arfouy lo bann sak. In pé la arparti rode dann jardin. Mèm dann park koshon la diréktrs la rodé. Po d’flèr la kapoté mé arien ditou. Lo montr l’avé dispari é bien dispari.koman i fo fé astèr ? Sé moin lo rakontèr k’i di sa,.lo mari la diréktris néna ankor désèrtènn kord avèk son l’ark é sé sak nou va oir samdi k’i vien.
Samdi proshin – la suit avèk la fin
La Région Réunion se réjouit et salue avec émotion la sélection du film documentaire réunionnais "Dann Fon Mon Kèr" pour figurer dans le (…)
Mézami zot i koné lo kozman k’i di konmsa : « la loi sé lékspréssyon la volonté zénéral. ».Poitan défoi ou lé a’dmandé kossa i lé oziss volonté (…)
1993- La disparition de Lucet Langenier. Elle a été brutale, prématurée et a frappé douloureusement non seulement sa famille mais aussi ses (…)
10 000 citoyennes et citoyens – paysans, scientifiques, médecins et victimes – se sont mobilisés dans plus de 60 villes en France pour alerter sur (…)
La Réunion fait partie des régions françaises les plus touchées par les conséquences sanitaires, sociales et judiciaires de la consommation (…)
Médam zé Méssyé, la sossyété zot i ansouvien lo tan l’avé lo pou. Sa té in problèm pou zabitan noute péi pars pou-la sa i grate la tète, é i rann (…)
Le 16 juin 2025, le Tribunal administratif de Paris a suspendu en référé l’arrêté du 26 février 2025 ordonnant le blocage de 17 sites (…)
Les cours du pétrole ont connu une nette hausse à partir de la deuxième quinzaine du mois de juin, portés par l’extrême tension au Moyen-Orient et (…)
Le Président des Etats-Unis, Donald Trump a ordonné le bombardement de trois sites nucléaires en Iran, dans la nuit du 21 juin 2025. Dans une (…)
Des manifestants, réunis le 23 juin devant les institutions européennes, ont demandé la suspension de l’accord d’association liant l’UE à Israël. (…)
L’État poursuit son engagement en faveur de la transition énergétique et de la décarbonation de l’électricité à La Réunion. À l’issue d’un appel à (…)
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)