Mézami, 21 mai l’ané 2001, par la loi Taubira l’éta fransé la rokonèter la trète dann l’atlantique épi dann loséan indien épi lésklavaz konm krime kont l’imanité . la franss la fiks lo dis moi d’Mé konm date pou anparl piblikman késtyon-la. Ni pé fé inn-dé romarke :
Pou komanssé i fo pa ni kroi loi-la la pass konm in lète a la poste pars si li l’avé son partizan, li l’avé galman son band zadvèrsère é banna l’avé trouv toute sorte kalité zargiman pou di in loi konmsa lété pa itil, lété même danzéré pars lété riskab fé monte la kolère band noir kont band blan épi toute sorte la ouyonade ankor.
Ni pé di galman, pou nou rényoné, la loi épi son sobatkoz la amontr anou in n’afèr sèryé, bien vré, mé ké bonpé rant nou l’avé fine zape dann zot mémoir ké nou lé déssandan dë krime konte l’imanité. An kossa sa lé inportan ? Sinploman la konéssans nout listoir lé inportan mèm si listoir lé trajik pars 185 zané dsi in listoir 350 zané a popré, la pa arien ditou.
Sa lé inportan ankor pars anon pa obliye pandan in bon koupe de tan néna demoun ofisyèl téi vé éfass lésklavaz konm la trète dsi lo disk dir nout listoir. Ni pé romèrsyé bande zistorien, ni pé romèrsyé galman band militan politik épi kiltirèl, é romèrsyé band parti konm lo PCR la vanj pou la rokonéssans ni déssande dë krime konte limanité. Ni pé romèrsyé lo pèp rényoné-sirtou son l’avangarde- pou son laksyon pou anpèsh k’i zape toute in gran morso nout listoir.
Sa sé lo pozitif é sa lé i inportan mé ni doi domand anou si nou la fé sak té fo fé pou fé vive la loi Taubira ? Mi panss nou la fé dé shoz mé pa assé par raporte lo karaktère dramatik nout listoir rényonèz.
Konbien séklébrasyon la fé pou lo dis mé ? Konbien lévokasyon la fé pou ranime la flame é sirtou pou rafréshi noute mémoir san sèss. Sète ané lo dis mé i tonb dann vakanss é band marmaye lékol, zot paran, band zamontrèr, band kominoté éskolèr i antandra pa parl dé sa.
Kan lo militan i arète milité épi li mète dan la min band zofisyèl lo soin pou évoke bann zévènman vital pou nout elistoir , ni pé dire zot i mète noute révolt an somèye, zot i mète ali an shomaz. D’apré mwin zot rol lé inportan pou fé rokonète par band zofisyèl band zévènman trajik konmsa, é ankor pli inportan pou anpèsh la loi tonb an féblèss aprésa.
La vi i amontr anou lo shomin a suiv ébin alon suiv lo shomin alon lité pou anpèsh nout listoir tonm dann alétarji.
27 juin, par Rédaction Témoignages
La Banque Africaine d’Import-Export (Afreximbank) a publié aujourd’hui son Rapport phare sur le commerce africain 2025, intitulé « Le commerce (…)
27 juin, par Rédaction Témoignages
Au 1er trimestre 2025, à La Réunion, l’emploi salarié augmente de nouveau après trois trimestres moroses. Les créations d’emplois dans le secteur (…)
27 juin
Selon certaines conditions, l’État pourra ordonner la démolition dans un délai de 24 heures d’un « habitat informel » construit il y a moins de 7 (…)
26 juin, par Justin
Mézami, ni sava rante dann in pèryode zélékssion ané pou ané.Nora zélékssion l’ané 2026, nora zélékssion l’ané 2027 é nora ankor l’ané 2028… Bann (…)
26 juin, par Rédaction Témoignages
Dans les départements d’outre-mer, près d’une femme sur deux qui devient mère ne vit pas en couple, configuration familiale bien plus fréquente (…)
26 juin
Le troisième Plan national d’adaptation au changement climatique « n’a toujours pas de cadre contraignant et ne prend toujours pas en compte les (…)
21 juin
Le Syndicat des énergies renouvelables a appelé les députés à rejeter la proposition de loi sur la programmation énergétique.
20 juin
Le conclave des retraites initié par le premier ministre, François Bayrou, pour éviter la censure de son gouvernement, devait s’achever le 17 juin (…)
21 juin, par Ary Yée-Chong-Tchi-Kan
Au séminaire du 17 mai 2025, consacré au centenaire de la naissance de Paul Vergès, le PCR avait organisé 3 débats : ne soyons pas esclave de (…)
21 juin, par Rédaction Témoignages
Face à l’urgence climatique et sociale, seize associations citoyennes et environnementales de La Réunion unissent leurs voix pour interpeller les (…)
20 juin, par Rédaction Témoignages
Près de 12 millions de réfugiés ont trouvé protection dans les 46 États membres du Conseil de l’Europe.
20 juin
Selon l’Insee, la pollution carbone de la France a représenté en 2024 environ 400 millions de tonnes en équivalent CO2 (MtCO2e). Les émissions en (…)