Témoignages - Journal fondé le 5 mai 1944
par le Dr Raymond Vergès

Cliquez et soutenez la candidature des Chagossiens au Prix Nobel de la Paix

Lakey lo sit > Chroniques > Oté

La violans kont bann fanm : In promès, sé in promès, mé kansa i tienbo sa ?

vandrodi 8 mars 2013, sanm Justin

Zordi sé la Zourné internasional bann fanm. Sé l’ONU la désid fé so l’ané la an 1977. Toutsuit in késtion i vien dan mon tèt : si l’avé poin in sérié problèm, nora pa désid in zourné éspésialman pou bann fanm, é i fo dir, lo bann paramèt la pa bon : dabor inn dsi la violans bann fam i sibi, épi dsi l’égalité rant bann fanm épi bann bononm dsi la késtionn travay. Arzout èk sa dsi la késtionn bann droi.

Na poin lontan, moin la rogard in roportaz dsi l’ékol dann in péi i apèl l’Afganistan. Laba mèm bann z’Amérikin, bann Fransé épi d’ot péi ankor la parti fé la guèr, pou soi-dizan mèt lo péi dann shomin la démokrasi épi pou done bann fanm mèm droi ké bann bononm. Mank de shans, si bann famiy i vé mèt zot fiy l’ékol, é bin, i fo zot i fé sa an kashèt, é si in pé l’éspri kourt i koné sa, é bin, i ménas bann famiy tié zot z’anfan. Bann Fransé, bann z’Amérikin i sava armèn zot solda shé zot, mé nou lé loinn l’égalité rant lo zonm épi lo fanm.

Mi koné bien, in pé va dir, mi anparl bann péi ousa bann z’éstrémis lé o pouvoir, é mi parl pa bann péi i batiz azot "sivilizé", mé mèm dan bann péi i done azot in brové d’sivilizasion, lé shoz i marsh pa parèy suivan ké ou sé in onm ou sinonsa ou sé in fanm. Biensir, pou in fanm, i vo ankor mié èt dann in péi konm sa plito ké dann in péi la loi i done ofisièlman in éstati l’infériorité bann madam. Mé nou la pankor trap l’égalité dann travay : pou in mèm travay, in madam i gingn pa lo mèm salèr k’in bononm. Nou la pankor trap l’égalité dan la tèt demoun.

Mé sirtou, nana touzour é ankor la violans kont bann fanm. Moin na in dalon i di, li tap pa, mé li korij. Moin la poz amoin késtion kan moin la antann sa. Moin la domann amoin si in pé i konsidèr pa in fanm pou in z’anfan... mèm pou z’anfan, moin noré poz amoin késtion... I korij, i korij, mé na dmoun i mor. Isi mèm La Rénion, nana in bonpé madam i gingn la mor, é sanm pou moin, ziska zordi, zot i bénéfisié pa la protéksion k’i fo azot. Dopi kan la di i sava fini avèk la violans kont bann fanm ? Na poin dé zour, mi pans, mé sé in n’afèr k’i kontinié, partou, dan tout péi, dan tout sosiété, dan tout klas sosial. Si tèlman, sèt ané ankor, l’ONU la désid fé in l’ané pou éstop la violans kont bann fanm. Lo sokrétèr zénéral Ban Ki-moon la di : « In promès, sé in promès ! Fo tienbo ali ! Mé kansa va désid réspèk sa ? ».

NB : In l’invitasion mi pé fèr toulmoun in zour konm lo uit mars, sé alé dsi Youtube shèrch in shanson Jean Ferrat. “La fam, sé l’avénir de l’om", in bon sizé pou done manzé la réfléksion. An plis ké sa, lo shanté lé kalou.

Justin


Inn modékri, inn ti lavi, inn komantèr ?

signaler contenu


Facebook Twitter Linkedin Google plus